21/04/2024 02:41Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hongha83 vào 19/02/2014 22:23
Nguyên tác
富春北進百年餘，
前事如今幾質諸。
十二骨堆形已變，
千秋口說起無詞。
月移花影戈矛動，
步至榕陰怨恨舒。
異國往來誰問訊，
為憂生計敢欺除。
Phiên âm
Phú Xuân bắc tiến[1] bách niên dư,
Tiền sự như kim cơ chất chư.
Thập nhị cốt đôi[2] hình dĩ biến,
Thiên thu khẩu thuyết khởi vô từ.
Nguyệt di hoa ảnh qua mâu động,
Bộ chí dung âm oán hận thư[3].
Dị quốc vãng lai thuỳ vấn tấn,
Vị ưu sinh kế cảm khi trừ.Bản dịch của Dương Văn Vượng
Phú Xuân bắc tiến đã trăm năm
Việc cũ còn ai nhớ viếng thăm
Nào thấy đống xương người cổ vãng
Luôn mồm kể mãi chuyện xa xăm
Trăng dời hoa bóng gươm đao thét
Bước tới đa cây oán hận trầm
Qua lại người ngoài ai hỏi hóng
Còn lo sinh kế chẳng quan tâm
[1] Nói chuyện Quang Trung đánh ngoại xâm thời Lê mạt ở Thăng Long.
[2] Đống Đa nguyên có 12 đống. Đống hiện nay không phải là do chỗ cũ còn lại. Xưa, sau chiến thắng đầu năm Kỷ Dậu (1789), quân ta đào các hố lớn, nhặt xác quân Thanh chôn được 12 đống, rồi đắp đất lên cao che lấp thành gò đống rải rác từ Thịnh Quang đến Nam Đồng. Năm 1851, khi mở đường mở chợ đào xẻ nhiều nơi, phát hiện được hài cốt, người địa phương lại đào một hố nữa đắp thành gò bên núi Ốc. Sau đó dân địa phương lại nhặt thêm đắp thêm to lên, dính liền với núi Ốc, nên đặt tên là Gò Đống Đa (do nước lụt hạt đa tụ lại, do chim ăn thả xuống mọc nhiều cây đa) thành ra có 13 gò. Khi Hà Nội bị Pháp chiếm đóng, chúng bạt hết các đền miếu ở vùng Thịnh Quang, Nam Đồng chỉ còn lại gò núi Ốc (Loa Sơn).
[3] Ý nói nơi chiến trường xưa, chỗ lính bỏ xác, trong đêm bên bóng hoa dưới trăng và bóng cây đa nặng nề, còn ai oán rùng rợn của tiếng gươm giáo, khóc kêu không tán đi.