25/04/2024 09:31Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Trung Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 25/02/2014 18:42
Nguyên tác
山淨江空水見沙，
哀猿啼處兩三家。
篔簹競長纖纖筍，
躑躅閒開艷艷花。
未報恩波知死所，
莫令炎瘴送生涯。
吟君詩罷看雙鬢，
斗覺霜毛一半加。
Phiên âm
Sơn tịnh giang không thuỷ kiến sa,
Ai viên đề xứ lưỡng tam gia.
Vân đương cạnh trường tiêm tiêm duẩn,
Trịch trục[1] nhàn khai diễm diễm hoa.
Vị báo ân ba tri tử sở,
Mạc linh viêm chướng tống sinh nhai.
Ngâm quân thi bãi khan song mấn,
Đẩu giác sương mao nhất bán gia.Dịch nghĩa
Núi yên, sông vắng, nước trong thấy cát,
Tiếng vượn hú ảo não, có hai ba nóc nhà.
Tre nứa tranh sống, măng non lú lên,
Cây trịch trục lặng lẽ ra hoa tuyệt đẹp.
Chưa báo hết ơn vua đã biết đang ở cõi chết,
Đừng để cho bệnh tật và chướng khí lấy mất cuộc sống.
Ngâm xong thơ ông nhìn lại hai bên tóc mai,
Bỗng thấy tóc sương đã pha nửa mái đầu.Bản dịch của Nguyễn Minh
Núi lặng yên, nước trong, sông vắng
Vượn hú buồn, ba bốn nóc gia
Nứa tre tranh sống măng ra
Bụi cây trục trịch ra hoa tuyệt vời
Ơn chưa báo, nay rơi cõi chết
Đừng để đời chấm hết nơi đây
Thơ ngâm nhìn lại tóc mai
Mới hay sương trắng đã phai nửa đầu
Khoảng năm 803, tác giả đang làm giám sát ngự sử trong triều, có lỗi bị biếm đi lảm huyện lệnh Dương Sơn (nay là huyện Dương Sơn, tỉnh Quảng Đông). Trương thập nhất tức Trương Thự, đồng liêu của tác giả, cùng lúc bị biếm làm huyện lệnh Giám Vũ (nay là huyện Giám Vũ, tỉnh Hồ Nam). Đôi bên thương nhau vì cùng cảnh ngộ nên thư từ qua lại.
[1] Tên cây khoàng tháng tư, năm ra hoa màu hồng thẫm, dáng như hoa đỗ quyên.