24/04/2024 23:58Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Vịnh người ăn mày

Tác giả: Lê Thánh Tông - 黎聖宗

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 28/02/2007 03:53

 

Góp giang sơn xách một quai[1],
Lượng[2] bằng sông biển chẳng từ ai!
Vườn đào ngõ mận từng len lỏi[3],
Gác tía lầu son mặc nghỉ ngơi.
No biết thế tình mùi mặn nhạt[4],
Quản bao nhật nguyệt (ngày tháng) bữa đầy vơi!
Vương tôn thuở trước làm sao tá ?
Bái tướng phong hầu, ấy những ai ?[5]

Lê Thánh Tông là tổ sư của loại thơ văn "khẩu khí": lấy đề tài là một thứ hèn mọn song lại cách điệu lên thành một hình tượng kì vĩ (ví dụ: thằng mõ, người ăn mày, người dệt cửi, con cóc, người nhặt phân, người thợ nhuộm, người bán nước chè v.v...). Tính hài hước, hóm hỉnh rất đặc sắc, ít ai bằng.
[1] Nghĩa đen: Gom cơ nghiệp vừa đủ một quai xách (một bị). Nghĩa bóng: cả giang sơn đất nước mà xách nhẹ bằng một quai, rõ là người hùng trong thiên hạ.
[2] Lương dung chứa người thế gian (!)
[3] Từng lui tới những nơi quyền quí.
[4] Nghĩa đen: Biết đủ mùi mặn nhạt, tùy theo thức ăn người ta bố thí mặn hay nhạt. Nghĩa bóng: biết hết tình người đời đối xử với mình nồng mặn hay nhạt nhẽo (!)
[5] Điển: Hàn Tín (đại tướng của Bái công Lưu Bang) thuở hàn vi từng phải đi ăn xin bà Phiếu Mẫu một bát cơm.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Lê Thánh Tông » Vịnh người ăn mày