25/04/2024 07:51Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Nước: Anh
Đăng bởi ngoen vào 28/05/2020 20:58
Nguyên tác
Do not go gentle into that good night,
Old age should burn and rave at close of day;
Rage, rage against the dying of the light.
Though wise men at their end know dark is right,
Because their words had forked no lightning they
Do not go gentle into that good night.
Good men, the last wave by, crying how bright
Their frail deeds might have danced in a green bay,
Rage, rage against the dying of the light.
Wild men who caught and sang the sun in flight,
And learn, too late, they grieved it on its way,
Do not go gentle into that good night.
Grave men, near death, who see with blinding sight
Blind eyes could blaze like meteors and be gay,
Rage, rage against the dying of the light.
And you, my father, there on the sad height,
Curse, bless, me now with your fierce tears, I pray.
Do not go gentle into that good night.
Rage, rage against the dying of the light.Dịch nghĩa
Đừng ra đi nhẹ nhàng vào buổi tối tốt lành đó,
Tuổi đã già thì càng nên cháy và dữ dội lên vào cuối ngày;
Hãy thịnh nộ, thịnh nộ để chống lại ánh sáng đang tàn lụi.
Mặc dù những người đàn ông khôn ngoan cuối cùng cũng biết bóng tối là đúng,
Bởi vì lời nói của họ vẫn chưa (mạnh mẽ) như sấm sét.
(Nên họ) sẽ không ra đi nhẹ nhàng vào buổi tối tốt lành đó.
Những người đàn ông tốt đẹp, đứng trước con sóng cuối cùng, đã khóc thật ngon lành
Những hành động yếu đuối của họ là nhảy múa trong một vịnh xanh,
Hãy thịnh nộ, thịnh nộ để chống lại ánh sáng đang tàn lụi.
Những người đàn ông lang bạt giang hồ đã ca hát và đuổi bắt lấy mặt trời,
Và học được rằng, cũng đã quá muộn, họ đau buồn trên con đường (truy bắt mặt trời đó),
Đừng ra đi nhẹ nhàng vào buổi tối tốt lành đó.
Những người đàn ông đang cận kề cái chết, đang nhìn bằng cặp mắt mù loà
Đôi mắt mù loà có thể rực sáng và rực rỡ như sao băng,
Cơn thịnh nộ, cơn thịnh nộ chống lại sự tàn lụi của ánh sáng.
Và người, cha của tôi, ở trên đỉnh điểm của nỗi buồn,
Lời nguyền, chúc lành, tôi bây giờ cầu nguyện với những giọt nước mắt dữ dội của người.
Đừng ra đi nhẹ nhàng vào buổi tối tốt lành đó.
Hãy thịnh nộ, thịnh nộ để chống lại ánh sáng đang tàn lụi.Bản dịch của Nguyễn Bình Nguyên
Đừng nhẹ nhàng mà an giấc ngàn thu,
Tuổi xế chiều bùng cháy lên thật mạnh;
Cuồng nộ lại ánh dương đang tàn rũ.
Dẫu bóng tối cũng bận lòng trượng phu,
Nhưng quân tử sắt son lời hứa thánh
Đừng nhẹ nhàng mà an giấc ngàn thu.
Người thiện tâm, khóc cơn sóng cuối lũ
Rồi nhảy điệu mừng chiến tích sử xanh,
Cuồng nộ lại ánh dương đang tàn rũ.
Lãng nhân hát, tìm nơi mặt trời trú,
Rồi muộn sầu trong liêu tịch mong manh,
Đừng nhẹ nhàng mà an giấc ngàn thu.
Người trong huyệt, bóng đêm là bằng hữu
Đôi mắt mù bỗng rực sáng lưu tinh,
Cuồng nộ lại ánh dương đang tàn rũ.
Cha hỡi cha, trên đỉnh sầu thiên cửu,
Con nguyện cầu với huyết lệ lưu danh.
Đừng nhẹ nhàng mà an giấc ngàn thu.
Cuồng nộ lại ánh dương đang tàn rũ.
Bài thơ này được viết năm 1947 cho người cha đang hấp hối của tác giả, sau đó được đăng lần đầu trong một tạp chí văn học Ý vào năm 1951. Bài thơ kêu gọi và ca ngợi sự chiến đấu đến cùng trước cái chết, sau đó được phổ biến rộng rãi trong văn hoá đại chúng. Bài thơ được sử dụng trong bộ phim nổi tiếng Interstellar (2014) của đạo diễn lừng danh Christopher Nolan.
Bài thơ được viết theo thể thơ villanelle. Đây là thể thơ kinh điển được du nhập vào Anh từ Pháp cuối thế kỉ XIX. Một bài villanelle gồm sáu đoạn thơ, trong đó có năm đoạn đầu là ba dòng gọi là tercet và một đoạn cuối là bốn dòng gọi là quatrain, vậy nên bài thơ có tổng cộng là mười chín dòng. Xuyên suốt cả bài thơ chỉ sử dụng hai vần thơ khác nhau. Bên cạnh đó, một bài villanelle có sử dụng điệp khúc (refrain) bằng cách lấy câu đầu và câu cuối của đoạn tercet đầu tiên để lần lượt xen kẽ làm câu kết cho các đoạn tercet tiếp theo, và ở đoạn quatrain cuối cùng, hai câu thơ này sẽ hợp lại thành hai câu kết cho cả bài thơ. Cấu trúc chung của bài thơ sẽ là ABA ABA ABA ABA ABA ABAA.