26/04/2024 15:33Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Đại vũ
大雨

Tác giả: Đỗ Phủ - 杜甫

Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 08/02/2015 17:57

 

Nguyên tác

西蜀冬不雪,
春農尚嗷嗷。
上天回哀眷,
朱夏雲郁陶。
執熱乃沸鼎,
纖絺成縕袍。
風雷颯萬里,
霈澤施蓬蒿。
敢辭茅葦漏,
已喜黍豆高。
三日無行人,
二江聲怒號。
流惡邑裏清,
矧茲遠江皋。
荒庭步鸛鶴,
隱幾望波濤。
沉屙聚藥餌,
頓忘所進勞。
則知潤物功,
可以貸不毛。
陰色靜隴畝,
勸耕自官曹。
四鄰耒耜出,
何必吾家操。

Phiên âm

Tây Thục đông bất tuyết,
Xuân nông thượng ngao ngao.
Thượng thiên hồi ai quyến,
Chu hạ vân úc đào.
Chấp nhiệt nãi phí đỉnh,
Tiêm hy thành uẩn bào.
Phong lôi táp vạn lý,
Bái trạch thi bồng cao.
Cảm từ mao vi lậu,
Dĩ hỉ thử đậu cao.
Tam nhật vô hành nhân,
Nhị giang thanh oán hào.
Lưu ác ấp lý thanh,
Thẩn tư viễn giang cao.
Hoang đình bộ quán hạc,
Ẩn kỷ vọng ba đào.
Trầm a tụ dược nhị,
Đốn vong sở tiến lao.
Tắc tri nhuận vật công.
Khả dĩ thải bất mao.
Âm sắc tĩnh lũng mẫu,
Khuyến canh tự quan tào.
Tứ lân lỗi tỉ xuất,
Hà tất ngô gia thao.

Dịch nghĩa

Vùng tây đất Thục vào mùa đông không có tuyết.
Mùa xuân là vụ mùa còn đang xôn xao.
Nhìn lên trên trời thấy buồn thảm,
Mùa hạ đỏ rực mong thấy đám mây.
Chịu nóng đã là cảnh nguy ngập rồi,
Thưa dày chắp thành áo mặc.
Bỗng gió sấm nổi lên cả vạn dặm,
Đầm sình cỏ dại mọc đầy.
Đâu dám cho ở nơi lau sậy là quê mùa,
Đã mừng là lúa với đậu mọc cao.
Ba ngày chẳng thấy bóng người qua,
Hai sông tiếng sóng gào dữ dội.
Rửa sạch những cái độc hại đi khiến trong làng cũng gột sạch,
Huống chi là nơi gò sông xa.
Sân vắng hạc dạo bước,
Tôi ngồi náu trong ghế coi sóng.
Bị đi chảy nặng nên dự trữ sẵn thuốc,
Mệt nhọc nên cứ ỳ một nơi.
Tất hiểu được cái công thấm ướt muôn vật,
Có thể khiến nói đất mà cỏ cũng không mọc nổi, nay trồng được.
Nơi nương rãy khí mù mờ,
Các quan đã khuyến khích việc nông.
Bốn bên hàng xóm mang cày bừa ra đi,
Nhà ta không có gì mà động đậy.

Bản dịch của Phạm Doanh

Tây Thục đông không tuyết,
Tới vụ còn nôn nao.
Trên trời những buồn thảm,
Hạ đỏ vắng mây cao.
Chịu nóng đã là khổ,
Dày mỏng cứ quấn vào.
Vạn dặm gió sấm nổi,
Đầm sình rậm cỏ hao.
Đã mừng lúa đậu tốt,
Nhà cỏ có thẹn nào.
Ba ngày không kẻ tới,
Hai sông sóng dạt dào.
Làng xóm sạch cái độc,
Kể chi ven sông cao.
Sân hoang hạc đồng bước,
Dựa ghế trông sóng trào.
Té re cần trữ thuốc,
Mệt mỏi chẳng ra vào.
Mới hay công thấm ướt,
Chẳng bỏ hoang một sào.
Ruộng nương mù bao phủ,
Cày cấy quan hô hào.
Bốn phía mang cày cuốc,
Chẳng tới nhà ta đâu.
(Năm 762)

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Đỗ Phủ » Đại vũ