29/03/2024 12:32Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tức sự di chư đồng chí

Tác giả: Nguyễn Hàm Ninh - 阮咸寧

Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 22/12/2013 10:02

 

Phiên âm

Viêm phong chưng xích nhật,
Trọc thuỷ[1] bế Hoàng Hà.
Cửu hạn ký thái thậm,
Tam nông kỳ như hà!
Vu ngu nghi nhữ vọng,
Dân bệnh cánh thuỳ ca[2]?
Nhiếp lý quần công tại,
Thương lâm lượng phỉ tha[3].

Dịch nghĩa

Gió quạt hơi nóng, mặt trời đỏ nung nấu,
Nước đục là sông Hoàng Hà bế tác,
Đại hạn đã quá lâu,
Nhà nông sẽ ra sao?
Đồng bóng ngu si không đủ trông cậy,
Dân khổ cực nào ai nhắc đến?
Điều hoà âm dương có các vị đại thần,
Người làm ra mưa rào nhà Thương đâu phải là kẻ khác.

Bản dịch của Lê Thước

Thơ tức sự gửi các bạn
Trời nung nấu gay gắt
Hoàng Hà nước đục ngầu
Hạn hán kéo dài mãi
Nông dân biết tính sao?
Cầu cúng không trông cậy
Ai tả nỗi dân đau?
Các quan chính là kẻ
Làm ra hạt mưa rào
[1] Nước sông Hoàng Hà (Trung Quốc) luôn luôn bị đục.
[2] Theo nguyên chú của tác giả, câu này theo ý câu thơ của Bạch Cư Dị đời Đường: “Duy ca sinh dân bệnh, Nguyên đắc thiên tử tri” (Chỉ kể lể những nỗi khổ cực của dân, Mong nhà vua biết rõ).
[3] Vua Cao Tông nhà Ân (Thương) được Phó Duyệt, một vị tướng giỏi, giúp việc trị nước. Cao Tông thường nói với ông ta: “Ví như đại hạn thì ta dùng ngươi làm trận mưa rào”.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Hàm Ninh » Tức sự di chư đồng chí