28/04/2024 01:16Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Từ phẩm; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Bắc Tống, Liêu
Đăng bởi Vanachi vào 11/07/2005 19:47
Nguyên tác
曉月墜，
宿雲微，
無語枕邊欹。
夢回芳草思依依，
天遠雁聲稀。
啼鶯散，
餘花亂，
寂寞畫堂深院。
片紅休掃盡從伊，
留待舞人歸。
Phiên âm
Hiểu nguyệt truỵ,
Túc vân vi,
Vô ngữ chẩm biên y.
Mộng hồi phương thảo[1] tứ y y,
Thiên viễn nhạn thanh hy[2].
Đề oanh tản,
Dư hoa[3] loạn,
Tịch mịch hoạ đường thâm viện.
Phiến hồng[4] hưu tảo tận tòng y[5],
Lưu đãi vũ nhân[6] quy.Dịch nghĩa
Trăng buổi sáng rớt xuống,
Mây chiều tối tan đi,
(Suốt ngày dài) bên gối không nói gì.
Trong mộng nhớ tới người khôn nguôi,
Trời rộng, tiếng nhạn thưa thớt.
Tiếng oanh hót rời đi,
Hoa tàn sót lại (cuối xuân) tan tác,
Cô quạnh nơi lầu son viện thẳm.
Hồng rơi, xin chớ quét đi, mà hãy tận lòng với nó,
Lưu lại đợi người trở về.Bản dịch của Điệp luyến hoa
Trăng sớm rụng,
Mây tối tan,
Tựa gối dài lặng câm.
Mộng nơi cỏ ngát ý xa xăm,
Trời rộng nhạn thưa âm.
Oanh ly tán,
Hoa tàn loạn,
Tịch mịch lầu hoa viện thẳm.
Hồng rơi tận lòng chớ quét đi,
Lưu lại đợi người về.
Đây là một bài từ được sáng tác trong thời kỳ đầu của tác giả, miêu tả nỗi niềm tương tư.
[1] Nghĩa đen là cỏ thơm, dùng đại chỉ người được nhớ tới. Hoài Nam Tiểu Sơn 淮南小山 (một môn hạ của Hoài Nam Vương Lưu An 劉安) đời Tây Hán trong Chiêu ẩn sĩ 招隱士 có: "Vương tôn du hề bất quy, phương thảo sinh hề thê thê" 王孫遊兮不歸，芳草生兮萋萋 (Vương tôn đi chẳng trở về, cỏ thơm mọc mơn mởn). Từ của Ngưu Hy Tế 牛希濟 có câu: "Ký đắc lục la quần, xứ xứ liên phương thảo" 記得綠羅裙，處處憐芳草 (Nhớ dáng quần lụa xanh tha thướt, thương thay cỏ thơm khắp nơi".
[2] Ý nói tin tức ít.
[3] Hoa tàn còn sót lại sau xuân.
[4] Chỉ hoa rụng.
[5] Tức "phiến hồng", hoa rụng. Câu này ý nói hoa rụng chớ có quét, mà hết lòng theo hoa rơi rụng trên đất để đợi người trong mộng.
[6] Chỉ người con gái được nhớ tới.