19/04/2024 19:37Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 12/05/2015 08:35
Nguyên tác
舟船千里通天地，
磗瓦層樓殖貨天。
委靡誰非洋造物，
繽紛半屬北來船。
無窮宇宙開新眼，
隨處江山認宿緣。
興到不知身是我，
軟塵遍踏濁清泉。
Phiên âm
Chu hàng thiên lý thông thiên địa,
Chuyên ngoã tằng lâu thực hoá thiên.
Ỷ mỹ thuỳ phi dương[1] tạo khí.
Tần phân bán thực bắc lai thuyền.
Vô cùng vũ trụ khai tân nhãn,
Tuỳ xứ giang san nhận túc duyên.
Hứng đáo bất tri thân thị ngã,
Nhuyễn trần[2] đạp biến trạc thanh tuyền.Dịch nghĩa
Nơi thông thương phồn thịnh, tàu bè lui tới từ nghìn dặm xa.
San sát nhà gạch ngói cao mấy tầng, một vùng doanh thương giàu có.
Tốt đẹp xa xỉ, thuần những khí cụ do người dương chế tạo,
Tấp nập đua chen, phần nửa là thuyền buôn phương bắc tới.
Vũ trụ vô cùng, mở tầm con mắt mới mẻ,
Nước non gặp chỗ nào (chơi vui chỗ ấy) nghĩ cũng có nhân duyên từ xưa.
Khi hứng lên không cần biết thân là thân ta,
Dạo khắp cảnh “nhuyễn trần”, rồi lên tắm mát dòng suối trong trên núi.Bản dịch của Lương Trọng Nhàn
Phồn thịnh thông thương thuyền dặm xa,
Một vùng san sát giàu sang nhà.
Thuần Tây xa xỉ khí tài chế,
Tấp nập thuyền buôn nửa bắc qua.
Mở rộng tầm nhìn vũ trụ mới,
Nước non gặp chỗ nhân duyên xưa.
Thân ta chẳng biết ai khi hứng,
Dạo khắp “nhuyễn trần” tắm suối xa.
Bài này tác giả ghi chú là làm ở Tân Gia Ba (nay là Singapore).
[1] Người ngoài khơi. Xưa người ta thường gọi người các nước phương Tây (từ biển lớn vào) là người dương (dương nhân), hàng phương Tây là hàng dương (dương hoá).
[2] Tức nhuyễn hồng trần, làn bụi đỏ mềm mại (do câu thơ của Tô Thức đời Tống), chỉ nơi đô thị phồn hoa. Sau này khi ở Giang Lưu Ba về, tới Tân Gia Ba, tác giả lại có một bài thơ tự chú rằng: “Trên lưng chừng núi có dòng suối rất trong, hồi đi ta thường lên tắm mát khi nóng nực”.