19/04/2024 13:06Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tặng Triều Tiên quốc sứ Lý Quang, Trịnh Vũ Thuần, Duẫn Phường hồi quốc
贈朝鮮國使李珖,鄭宇淳,尹坊回國

Tác giả: Hồ Sĩ Đống - 胡士棟

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 30/07/2014 14:30

 

Nguyên tác

公庭朝罷路分殊,
遙指東瀛憶使乎。
志氣可能追縞帶,
篇章奚管付醬瓿。
敷文此日車同軌,
秉禮從來國有儒。
萬里相逢知匪易,
六年王會一成圖。

Phiên âm

Công đình[1] triêu bãi lộ phân thù,
Dau chỉ đông doanh ức sứ hồ.
Chí khí khả năng truy cảo đới[2],
Thiên chương hề quản phó tương bồ[3].
Phu văn thử nhật xa đồng quỹ,
Bỉnh lễ tòng lai quốc hữu nho.
Vạn lý tương phùng tri phỉ dị,
Lục niên vương hội[4] nhất thành đồ.

Bản dịch của phanlang @www.tvvn.org

Việc nước xong đường chia hai ngã
Chỉ bể đông nhớ sứ biết bao
Kẻ nho sinh giữ tròn chí khí
Chuyện thơ văn xin phú cho trời
Phô chương điển xe cùng quỹ đạo
Giữ lễ nghi nước có người tài
Vạn dặm đến gặp nhau há dễ
Mỗi sáu năm hội sứ giả khai
Năm Đinh Dậu (1777), tác giả sung chức phó sứ sang nhà Thanh cùng với tuỳ viên là Võ Khâm Tự. Giữa đường Võ Khâm Tự bệnh mất, trước khi mất tiết lộ cùng ông việc chúa Trịnh Sâm có làm tờ biểu riêng xin vua Thanh phong vương cho họ Trịnh. Ông giữ kín việc ấy, mà chúa Trịnh chẳng hỏi gì khi sứ bộ trở về. Thời gian đi sứ ông có gặp sứ giả các nước Triều Tiên, Lưu Cầu, có trao đổi văn thơ với sứ các nước ấy.

[1] Chỉ việc triều đình, tức việc đi sứ.
[2] Y phục, dây thắt lưng của học trò, kẻ sĩ, ở đây chỉ những sứ giả Việt Nam và Triều Tiên xuất thân từ giới nho sinh.
[3] Cái thẫu, bình đựng tương, ở đây chỉ văn chương là chuyện không thực tế, hoặc ít được người tán thưởng, lấy tích Lưu Hâm 劉歆 chỉ trích Dương Hùng 揚雄 về việc sáng tác kinh Thái huyền 太玄, Pháp ngôn 法言, nói rằng người đời chỉ trọng việc lợi lộc thực tế, sẽ đem sách của Dương Hùng chèn, mịn vò tương mà thôi. Từ đó có tích “Phú tương bồ, cái tương đàm” 覆醬瓿,蓋醬壜, dùng để chỉ việc người đời không trọng những trước tác của kẻ nho sinh, hoặc không có giá trị thực tế hoặc không người lý giải. Thơ Lục Quy Mông: “Tuấn cốt chính khiên diêm, Huyền văn chung phú tương” 駿骨正牽鹽,玄文終覆醬.
[4] Hội các vua, các sứ thần tại kinh đô nước Tàu. Xưa vua Tàu thường gọi các vua nước nhỏ đến triều kiến, các vua giữ uy không chịu đi, chỉ cho sứ thần đến thay thế.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Hồ Sĩ Đống » Tặng Triều Tiên quốc sứ Lý Quang, Trịnh Vũ Thuần, Duẫn Phường hồi quốc