28/04/2024 03:06Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Vũ trung xuân thụ vạn nhân gia
雨中春樹萬人家

Tác giả: Cao Bá Quát - 高伯适

Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 24/03/2020 15:07

 

Nguyên tác

鳳闕雲容淡,
龍城雨色濛。
雲歸千樹外,
人在萬家中。
冉冉吹煙水,
容容畫意空。
漫天新影綠,
匝地亂塵紅。
稚迴偏塚堞,
鳩啼不記蒙。
林開三輔近,
煙活九衢通。
沽酒旗揺絮,
看花徑掃風。
唐賢簪筆日,
麗句貯詩筒。

Phiên âm

Phụng khuyết[1] vân dung đạm,
Long thành[2] vũ sắc mông.
Vân quy thiên thụ ngoại,
Nhân tại vạn gia trung.
Nhiễm nhiễm xuy yên thuỷ,
Dung dung hoạ ý[3] không.
Mạn thiên tân ảnh lục,
Táp địa loạn trần hồng.
Trĩ hồi thiên trủng điệp,
Cưu đề bất ký mông.
Lâm khai tam phụ cận,
Yên hoạt cửu cù thông.
Cô tửu kỳ diêu nhứ,
Khán hoa kính tảo phong.
Đường hiền trâm bút[4] nhật,
Lệ cú trữ thi đồng[5].

Dịch nghĩa

Cửa phụng dáng mây thưa nhạt
Thành rồng sắc mưa mờ mịt
Xuân về nghìn cây ở ngoài
Người ở trong muôn nhà
Khói nước khoan thai bay
Ý vẽ nảy ra trước không gian bao la
Khắp trời tràn ngập màu lục mới
Khắp đất bụi hồng bay loạn
Chim trĩ lượn trên các bức tường thấp ngoài nghĩa trang
Chim gáy mải mê hót quên cả nơi trú ẩn
Rừng mở ra ba phía kề cận
Khói sống động luồn khắp chín ngả
Cờ quán rượu lay động bông xơ
Gió quét sạch lối đi ngắm hoa
Ban ngày các bậc hiền tài đời Đường cài bút vào mái tóc
Câu hay chứa đầy ống tre

Bản dịch của Thái Trọng Lai

Phụng khuyết mây thưa nhạt
Long thành mưa mịt mùng
Xuân về cây rậm lá
Thiên hạ nhà nhà đông
Khói nước vờn nghi ngút
Hồn thơ cũng mông lung
Đầy trời phô lá biếc
Khắp đất vẩn bụi hồng
Chim trĩ xập xè liệng
Chim gáy ran ngoài đồng
Rừng chừa ba phía thoáng
Khói toả chín bề thông
Quán rượu cờ uốn lượn
Đường hoa gió quét xong
Thi nhân bút giắt tóc
Câu hay chật ống đồng
[1] Cửa phượng, chỉ cung điện nhà vua.
[2] Thành rồng, tức thành Thăng Long.
[3] Ý vẽ. Ở đây cốt dịch sáng nghĩa. Lẽ thường, nhìn cảnh đẹp người ta nảy ý muốn vẽ (hoạ ý) còn thi nhân thích làm thơ (thơ tình). Thơ tình và hoạ ý song hành và bổ sung cho nhau (vì thế thi sĩ dễ... kiêm hoạ sĩ và cả nhạc sĩ).
[] Cờ. Thời trước quán rượu thường treo cờ thật dài trên cây cao để lưu ý khách đường xa.
[4] Cài bút vào mái tóc. Các viên thư lại, sư gia ngày xưa thường giắt bút trên mái tóc (trâm bút). Khi nhận lệnh, rút bút tẩm nước bọt viết ngay vào lòng bàn tay. Các nhà thơ cũng dùng cách đó khi ý thơ chợt hiện.
[5] Ống tre. Ống làm bằng một lóng tre nút kín ở hai đầu để bảo quản giấy tờ.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Cao Bá Quát » Vũ trung xuân thụ vạn nhân gia