26/04/2024 18:59Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 16/07/2007 21:36
Làm người dầu dã bạn cùng ai,
Chữ “tín” tua thìn chẳng chút sai[1].
Đừng có nồng chi rồi lại nhạt,
Nẻo[2] mà thắm lắm ắt liền phai.
Họ hàng[3], miễn nhớ tuồng chơi họp,
Rượu bạc, xin thôi sức ép nài.
Sác ắt sơ[4] hằng cẩn đấy,
Yêu nhau nghĩa ấy mới bền dai.
Theo Trình quốc công Nguyễn Bỉnh Khiêm thi tập (AB.635).
Nghĩa của đề mục: Khuyên đối xử với bạn bè.
[1] Ý nói chơi với bạn nên giữ chữ tín cho trọn vẹn, chớ đơn sai. Tín là giữ đúng lời hứa, lời hẹn với bạn, khiến bạn có thể tin cậy.
[2] Nẻo là ở đâu, nơi đâu. Trong quan hệ bè bạn, người xưa thường nhắc câu “Quân tử chi giao đạm nhược thuỷ” (tình bạn bè của người quân tử thanh đạm như nước). Ca dao cổ cũng có câu: “Xin ai đừng thắm, chớ phai, thoang thoảng hoa nhài mà lại thơm lâu”.
[3] Bà con hoặc đàn đúm. Câu này ý nói làm bạn với nhau, đừng rủ rê nhau ăn uống nay chợ mai hàng, bê tha, mất tư cách.
[4] Sác là can ngăn, ở đây viết thoát ý lời của Khổng Tử trong Luận ngữ: “Bằng hữu, sác tư sơ hi” (Với bầu bạn, nếu mình can ngăn luôn luôn tất sẽ bị bạn xa lánh).