28/04/2024 01:14Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 24/01/2014 15:12
Nguyên tác
金華山北涪水西，
仲冬風日始凄凄。
山連越巂蟠三蜀，
水散巴渝下五溪。
獨鶴不知何事舞，
饑烏似欲向人啼。
射洪春酒寒仍綠，
極目傷神誰為攜？
Phiên âm
Kim Hoa sơn bắc Phù thuỷ tây,
Trọng đông phong nhật thuỷ thê thê.
Sơn liên Việt Tây bàn Tam Thục[1],
Thuỷ tán Ba Du[2] há ngũ khê[3].
Độc hạc[4] bất tri hà sự vũ,
Cơ ô tự dục hướng nhân đề.
Xạ Hồng xuân tửu hàn nhưng lục,
Cực mục thương thần thuỳ vị huề?Dịch nghĩa
Phía bắc là núi Kim Hoa, phía tây là sông Phù,
Giữa mùa đông đã bắt đầu có gió lạnh lẽo.
Núi từ ải Việt Tây tới ba thành nơi biên giới đất Thục,
Sông phân tán từ Ba Du tới năm suối.
Con hạc cô đơn không biết múa nơi đâu,
Bọn quạ đói đang hướng về người kêu xin.
Rượu xuân ở Xạ Hồng lạnh nhưng xanh ngon,
Nhìn hoài mà chẳng thấy có ai cùng nâng chén.Bản dịch của Nguyễn Minh
Tây sông Phù, núi Kim phía bắc,
Giữa mùa đông gió bấc lạnh lùng
Núi liền Việt Tuỷ ba thành
Sông từ năm suối về vùng Ba Du
Hạc cô đơn biết đâu mà múa
Quạ đói ăn đang túa về người
Xạ Hồng chén rượu xuân tươi
Nhìn hoài không thấy ai mời cùng nâng
Bài này được làm khoảng năm 762, lúc đó Đỗ Phủ đang chạy loạn từ Thành Đô tới Xạ Hồng.
[1] Ba cửa ải trọng yếu của đất Thục, nơi biên giới giữa Thục và Thổ Phồn.
[2] Khu vực gần Trùng Khánh ngày nay.
[3] Chỉ vùng có năm suối nơi giáp ranh Tứ Xuyên với Quý Châu, thường do dân tộc ít người cư ngụ.
[4] Tác giả trong bài này tự ví mình như con hạc cô đơn, còn người đời như bầy quạ đói.