25/04/2024 19:04Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 05/10/2005 21:50
Nguyên tác
蜉蝣之羽，
衣裳楚楚。
心之憂矣，
於我歸處。
Phiên âm
Phù du chi vũ,
Y thường sử sử (sở sở).
Tâm chi ưu hĩ,
Ư ngã quy xử.Dịch nghĩa
Cánh con phù du (thiêu thân)
Như áo quần tươi sáng (của mình trang sức xa hoa không được lâu dài, như con phù du sớm sinh tối mất).
Cho nên lòng ta ưu sầu cho việc không lâu dài ấy.
Đối với ta, ta muốn trở về yên thôi (đừng ham những việc ngắn ngủi không lâu dài ấy).Bản dịch của Tạ Quang Phát
Cánh phù du sớm sinh tối mất,
Như áo quần màu sắc sáng tươi.
Ưu sầu đã nhuốm lòng rồi,
Muốn quay về sống cuộc đời lặng yên.
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc tỷ.
phù du: con vờ, thiêu thân, giống như con khương lang (bọ hung), thân mình hẹp mà có xúc giác dài màu vàng đen, sớm sinh chiều mất.
sở sở: dáng tươi sáng.
Bài thơ này có lẽ lấy việc người đương thời ham mê những cuộc vui chơi nhỏ mọn mà quên lo xa, cho nên lấy con thiêu thân so sánh để mà châm biếm. Nói cánh con thiêu thân như quần áo trong sáng, dễ ưa, nhưng mà nó sáng sinh tối mất, không thể tồn tại lâu dài, cho nên lòng ta ưu sầu mà muốn quay về ở yên thôi.
Bài tự ở sách Mao Thi cho là châm biếm vua chư hầu nước Tào, có lẽ đúng như thế mà chưa khảo xét được.