19/04/2024 07:15Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Vãn Đường
Đăng bởi Vanachi vào 28/11/2006 16:02
Nguyên tác
劉表荒碑斷水濱，
廟前幽草閉殘春。
已將怨淚流斑竹，
又感悲風入白蘋。
八族未來誰北拱，
四凶猶在莫南巡。
九峰相似堪疑處，
望見蒼梧不見人。
Phiên âm
Lưu biểu[1] hoang bi đoạn thuỷ tân,
Miếu tiền u thảo bế tàn xuân.
Dĩ tương oán lệ lưu ban trúc,
Hựu cảm bi phong nhập bạch tần.
Bát tộc vị lai thuỳ bắc củng,
Tứ hung[2] do tại mạc nam tuần.
Cửu phong[3] tương tự kham nghi xứ,
Vọng kiến Thương Ngô bất kiến nhân.Dịch nghĩa
Dấu vết trên bia bỏ hoang gãy đoạn tại bờ sông
Trước miếu cây cỏ u buồn khép kín mùa xuân đã tàn
Đã đem lệ oán để dấu lại trên những cây trúc
Lại làm cho cơn gió sầu cảm động nhập vào đám tần trắng
Tám thị tộc phương bắc chưa kịp đến quây chầu bảo vệ
Bốn tù trưởng hung hãn còn đó vậy chớ nên đi tuần phương nam
Chín ngọn núi giống nhau nên không biết (chôn) nơi nào
Nhìn thấy rặng Thương Ngô nhưng không thấy được người nữa.Bản dịch của kimthoty @www.tvvn.org
Bờ sông còn dấu bia hoang
Miếu buồn cỏ úa khép tàn mùa xuân
Trúc lưu ngấn lệ oán hờn
Gió u sầu cũng mơn man bạch tần
Bắc phương nào thấy quần thần
Tứ hùng còn đó chớ tuần du nam
Giống nhau chín ngọn thạch nham
Thương Ngô dẫu thấy mà cam mất người.
Tương phi: hai bà Nga Hoàng và Nữ Anh (tương truyền con vua Nghiêu), vợ của vua Thuấn, đi tìm chồng ở vùng sông Tương, khóc văng nước mắt vào những cây trúc thành vệt như những giọt lệ (gọi là Tương phi trúc 湘妃竹 hay ban trúc 斑竹), sau hai bà chết đuối ở vùng này (có thuyết nói 2 bà trầm mình chết), được tôn làm nữ thần sông Tương.
[1] Dấu vết giải bày để lại trên bia.
[2, 3] Cửu phong là 9 ngọn núi của rặng Thương Ngô, vì hình dạng giống nhau nên cũng được gọi là Cửu Nghi 九疑. Vua Thuấn (2255 tr.CN - 2205 tr.CN) đi tuần du phương nam, đụng độ với Tứ hung 四凶 (hay Tứ hùng 四雄) của Bách Việt bị chết chôn ở núi Cửu Nghi, phía nam huyện Ninh Viễn tỉnh Hồ Nam, tương truyền như vậy chứ không biết đích xác ở ngọn nào trong 9 ngọn.