26/04/2024 21:36Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 08/05/2014 09:10
Nguyên tác
不為聾瞽與癡頑，
空自奔遁廿載間。
世事顛危如大腫，
人心障蔽似沉寒。
回春笑我還無藥，
壽世憑誰更有丹。
安得逍遙閒過隙，
病來鬱鬱覺心酸。
Phiên âm
Bất vi lung cổ dữ si ngoan,
Không tự bôn độn nhập tái gian.
Thế sự điên nguy như đại thũng[1],
Nhân tâm chướng tế tự trầm hàn.
Hồi xuân tiếu ngã hoàn vô dược,
Thọ thế bằng thuỳ cánh hữu đan.
An đắc tiêu diêu nhàn quá khích,
Bệnh lai uất uất giác tâm toan.Dịch nghĩa
Không phải là người điếc, mù hay si ngốc, ngu ngoan gì
Luống những xôn xao trong hai mươi năm trời
Việc đời đang cơn nguy biến như người có bệnh thũng lớn
Lòng người bị che lấp như người mắc bệnh hàn nặng
Tự cười mình không có phương kéo xuân trở lại
Biết nhờ ai có thuốc chữa cho đời sống lâu
Ước gì được tiêu dao qua đời người một cách thanh thản
Từ khi có bệnh tới nay cảm thấy trong lòng uất ức chua xótBản dịch của Nguyễn Văn Bách
Chẳng mù chẳng điếc chẳng ngây si,
Hai chục năm qua những bộn bề.
Sự thế tưởng như thân thũng chướng,
Lòng người giống tựa chứng hàn nuy.
Hồi xuân cậy thuốc mình đâu sẵn,
Thọ thế tìm đan gặp mấy khi?
Mong được tiêu dao qua quýt vậy,
Bệnh trào uất ức thấy lòng tê.
Bài này tác giả làm ở Huế, sau khi được tha khỏi nhà giam.
Nguyên chú: Hồi này được tha bổng, đến mồng một tháng mười thì mất
[1] Bệnh thũng lớn. Giả Nghị đời Hán nói: “Thiên hạ chi thế như bệnh đại thũng” (Đại thế thiên hạ ngày nay như con người đang mắc bệnh thũng lớn).