26/04/2024 01:38Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nam Tống, Kim
Đăng bởi tôn tiền tử vào 17/10/2018 23:40
Nguyên tác
北望燕雲不盡頭，
大江東去水悠悠。
夕昜一片寒鴉外，
自斷東南四百州。
Phiên âm
Bắc vọng Yên Vân[1] bất tận đầu,
Đại giang[2] đông khứ thuỷ du du.
Tịch dương nhất phiến hàn nha ngoại,
Mục đoạn đông nam tứ bách châu[3].Dịch nghĩa
Nhìn về bắc không thấy hết được Yên Vân
Sông Trường Giang cuồn cuộn chảy về đông
Trời chiều quạ bay trong sương lạnh
Nhìn về đông nam không thấy nữa bốn trăm châuBản dịch của Lê Xuân Khải
Trông Bắc, Yên Vân mắt chẳng cùng
Trường Giang cuồn cuộn chảy về đông
Ánh chiều cánh quạ xa se lạnh
Nam bốn trăm châu mắt dứt trông
[1] Chỉ Yên Vân thập lục châu, gồm vùng đất rộng lớn phía bắc hai tỉnh Sơn Tây và Hà Bắc ngày nay, vùng mà Bắc Tống định khôi phục lại, ở đây chỉ chung đất phương bắc.
[2] Tức Trường Giang. Câu này chỉ đại cục đã định không thể vãn hồi.
[3] Vào thời Khai Nguyên nhà Đường gồm 328 châu. Ở đây dùng 400 châu để chỉ đất đai Nam Tống. Trên thực tế, năm Thiệu Hưng thứ 10 (1140), sau khi ký hoà ước Tống Kim, đất của Nam Tống chỉ bằng 2/3 đất của Bắc Tống. Hai câu sau ý là trước cảnh chiều tà quạ bay buồn thảm, cũng không trông thấy đất đai ở phương nam nữa.