06/05/2024 22:08Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 26/03/2022 22:21
Nguyên tác
浩浩長江六旆揚，
水牕凝望想前芳。
橫江洲泚千年在，
奪槊威名萬古香。
花樹染人餘黛色，
叢祠感客有斜陽。
是行正欲憑英烈，
盡取烏州混舊彊。
Phiên âm
Hạo hạo trường giang lục bái[1] dương,
Thuỷ song ngưng vọng tưởng tiền phương.
Hoành giang châu thử[2] thiên niên tại,
Đoạt sáo[3] uy danh vạn cổ hương.
Hoa thụ nhiễm nhân dư đại sắc,
Tùng từ[4] cảm khách hữu tà dương.
Thị hành chính dục bằng anh liệt,
Tận thủ Ô Châu[5] hỗn cựu cương.Dịch nghĩa
Sông dài mênh mông, sáu sắc cờ phấp phới,
Hé cửa sổ thuyền nhìn ra, nhớ thuở trước tiếng thơm.
Cồn bãi nằm ngang sông nghìn năm còn đó,
Nơi ra oai cướp giáo giặc muôn thuở còn truyền.
Lá cây nhuộm vào người, nét lông mày đen xanh,
Cụm đền cảm lòng khách khi có bóng nắng chiều.
Chuyến đi này chính là lúc tỏ khí thế anh liệt,
Thu lại đất Ô Châu nhập vào bản đồ như xưa.Bản dịch của Phạm Thuý Lan
Sông rộng cờ tung sáu sắc bay,
Nhìn ra cửa nhớ chiến công dày.
Chắn ngang cồn bãi ngàn năm nổi,
Cướp giáo danh thơm vạn thưở bày.
Cây cỏ nhuộm màu, mày sẫm nét,
Miếu đền níu khách bóng chiều tây.
Chuyến đi tỏ rõ lòng anh liệt,
Thu lại Ô Châu của đất này.
Chương Dương là bến đò bên hữu ngạn sông Hồng thuộc huyện Thường Tín, Hà Nội. Đối diện Chương Dương là bến Hàm Tử thuộc hương Tây Kết, nay là Châu Giang, Hưng Yên. Giữa hai bến có cồn cát lớn nối giữa sông gọi là bãi Tự Nhiên. Khu vực này lưu lại nhiều dấu tích về Ngô Quyền, về Lê Hoàn khi đánh Trần Khâm Tô, về quân Trần khi bắt tướng Toa Đô, về Nguyễn Trãi khi vượt đò sang Khoái Châu cầu mộng ở đền thờ Tiên Dung hỏi việc vào đất Lam Sơn.
[1] Sáu sắc cờ. Xưa định ra lục quân tức sáu thứ quân, khác với tam quân nghĩa là ba quân.
[2] Cồn bãi đây chỉ bãi Tự Nhiên (Tự Nhiên châu). Ca dao cổ có câu: “Tự Nhiên một bãi cát bày, Bên kia Hàm Tử, bên này Chương Dương”.
[3] Do bài thơ Thuật hoài của Thượng tướng Trần Quang Khải tả trận chống Nguyên Mông.
[4] Cụm đền ở đây gồm có đền thờ Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung dựng giữa bãi Tự Nhiên, đền thờ Dương Tam Kha ở bến Chương Dương. Chương Dương là thái ấp của Dương Tam Kha do Ngô Xương Văn phong cho.
[5] Vùng đất nam Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.