15/05/2024 05:50Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 07/03/2024 23:12
Nguyên tác
廿年叱吒起風雲，
如此英雄古罕聞。
邯野毒流千萬骨，
驪山禍在百年墳。
空含泯泯千秋恨，
孤負堂堂八尺身。
光景一般成粉齏，
令人終古笑嬴秦。
Phiên âm
Trấp niên sất trá khởi phong vân,
Như thử anh hùng cổ hãn văn.
Hàm dã độc lưu thiên vạn cốt,
Ly sơn hoạ tại bách niên phần.
Không hàm chỉ chỉ thiên thu hận,
Cô phụ đường đường bát xích thân.
Quang Cảnh nhất ban thành phấn mị,
Linh nhân chung cổ tiếu Doanh Tần.Dịch nghĩa
Hai chục năm thét lác, dậy gió mây,
Anh hùng như thế, xưa nay cũng ít nghe thấy.
Cánh đồng Hàm chảy trôi chất độc từ nghìn vạn xương cốt,
Núi Ly để lại tai hoạ bởi nơi xây dựng mộ phần cho trăm năm.
Ngậm suông mối hận nghìn năm đằng đẵng,
Riêng phụ tấm thân tám thước đường đường.
Quang Trung, Cảnh Thịnh thảy đều xương tan thịt nát cả.
Khiến cho người đời xưa nay cười chê như Doanh Chính nhà Tần.Bản dịch của Hồng Phi, Hương Nao
Bao năm thét mắng át phong vân
Đủ thấy anh hùng - bậc vĩ nhân
Hàm Đan hận vùi muôn vạn xác
“Khuân Sơn” phần mộ hoạ trăm năm
Ngậm hờn chỉ trích ngàn thu hận
Nỡ phụ đường đường tám thước thân
Quang cảnh thảy đều thành cát bụi
Khiến đời muôn thuở cợt Doanh Tần.
Bài thơ này được Hồng Phi và Hương Nao phát hiện và công bố lần đầu trên Tạp chí Xưa & nay năm 2005, với tiêu đề được phiên âm là Kiến Quang Trung linh cữu (Thấy linh cữu Quang Trung). Từ bài thơ, nhiều người đã hy vọng tìm được vị trí lăng mộ ban đầu của vua Quang Trung. Tuy nhiên, tác giả Nguyễn Thanh Tùng trong bài viết trên Tạp chí Hán Nôm năm 2012 đã đưa ra cách hiểu khác về bài thơ ở một số chữ quan trọng, và cho rằng bài thơ không liên quan gì tới linh cữu của vua Quang Trung. Bản dịch nghĩa ở đây dựa theo cách hiểu mới.
Bài dịch thơ dựa trên cách hiểu có thể không chính xác.