Cung yết Hiếu Lăng chính vận

恭謁孝陵正韻

Hiếu Lăng của Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương ở chân núi Chung Sơn, bên ngoài cửa Trung Hoa, thành phố Nam Kinh, Giang Tô. Đây là một bài thơ cảm hoài, không như các bài thơ hoài cổ khác, ngụ ý có tài mà không gặp may, mang nỗi bực dọc, vì bị sa sút chao đảo. Bốn câu đầu là cảnh ngộ của tác giả, bốn câu sau là cảm khái tiếc cho mình sinh ra không gặp thời Thái Tổ nhà Minh mở nghiệp, mà lại phải sống vào thời hiền ngu lẫn lộn.

[1] Chỉ Hiếu Lăng từ khi xây đến khi tác giả đến bái yết ước 200 năm.
[2] Suốt đời Từ Vị không công danh gì, chỉ là một học trò già.
[3] Đông Hán rời đô đến Lạc Dương, nên gọi Trường An là Tây Kinh. Ở đây chỉ cố đô của triều Minh là Nam Kinh.
[4] Chỉ Lưu Bang. Thời Chiến quốc, bắt đầu từ phần đất giữa hai nước đặt một ngôi đình, có chức đình trưởng để quản lý đất đai và việc trị an. Lưu Bang từng làm đình trưởng Tứ Thuỷ.
[5] Sử ký - Lục Giả liệt truyện: Lục Sinh ở trước mặt vua hay nói đến Kinh thi, Kinh thư. Cao Đế mắng Lục Sinh: Ông ngồi trên yên ngựa mà lấy được thiên hạ, thì có cần gì đến thi với thư. Lục Sinh đáp: Nhà vui ngồi trên lưng ngựa lấy được thiên hạ, song có thể ngồi trên lưng ngựa để cai trị được thiên hạ hay không?
[6] Ở phía tây bắc huyện Hoàng Lăng, Thiểm Tây, núi có hình cây cầu, có dòng Thư thuỷ chảy qua, nên thành tên. Tương truyền trên núi có mộ của Hoàng Đế.
[7] Chỉ khi chết.
[8] Khi Hoàng Đế lên tiên có rồng đón.
[9] Thái giám. Nhà Minh đặt người bảo vệ Hiếu Lăng có quân sĩ và thái giám trông giữ.