26/04/2024 11:37Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Nam hoàn chí Ngũ Lĩnh
南還至五嶺

Tác giả: Nguyễn Thực - 阮實

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi Nguyễn Đông Ngạn vào 06/05/2010 06:01

 

Nguyên tác

五嶺岹嶢鎮越陲,
許多景致占清奇。
鬱蔥冬後松千幹,
濃艷春前梅一枝。
銅柱徵王留舊蹟,
石街張相儼叢祠。
封疆自古分中外,
堪羨天工巧設施。

Phiên âm

Ngũ Lĩnh[1] thiều nghiêu trấn Việt thuỳ,
Hứa đa cảnh trí chiếm thanh kỳ.
Uất thông đông hậu tùng thiên cán,
Nùng diễm xuân tiền mai nhất chi.
Đồng trụ[2] Trưng Vương lưu cựu tích,
Thạch nhai Trương tướng[3] nghiễm tùng tì (từ).
Phong cương tự cổ phân trung ngoại,
Kham tiễn thiên công xảo thiết thi.

Dịch nghĩa

Ngũ Lĩnh cao chót vót trấn giữ biên giới đất Việt,
Có nhiều phong cảnh chiếm phần thanh kỳ.
Sau mùa đông nghìn gốc tùng vẫn xum xuê,
Trước mùa xuân một cành mai tươi đẹp.
Cột đồng còn lưu dấu cũ từ thời Trưng Vương,
Đường đá nghiễm nhiên còn toà đền tướng họ Trương.
Bờ cõi từ xưa đã chia ranh giới Trung Quốc với ngoại bang,
Khen tài thợ trời khéo bày đặt phong cảnh núi này.

Bản dịch của (Không rõ)

Cheo leo Ngũ Lĩnh trấn từ xưa,
Nhiều vẻ thiên nhiên cảnh đáng thơ.
Đông hết, thông tươi ngàn gốc vững,
Xuân gần, mai trổ một cành chờ.
Trưng Vương nuốt hận: đây đồng trụ!
Trương tướng ghi công: ấy điện thờ.
Bờ cõi Bắc Nam chia tự cổ,
Thợ trời đắp núi ngắm thêm ưa.
[1] Năm quả núi có tên riêng, họp thành hệ núi Ngũ Lĩnh. Phía Nam núi xưa là đất Bách Việt, phần lớn đất đó thuộc đất Văn Lang, về sau mất cho nhà Tần.
[2] Cột đồng do Mã Viện, tướng Đông Hán dựng lên sau khi dẹp tắt cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, đánh dấu đất Hán đến động Cổ Sâm, nay thuộc tỉnh Quảng Tây.
[3] Trương Cửu Linh người tỉnh Quảng Đông làm tể tướng thời Đường, khi mất được dân nơi đây lập đền thờ. Các sứ bộ ta khi qua vùng núi Ngũ Lĩnh đều nhìn thấy đền thờ ông trên ngọn Mai Lĩnh.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Thực » Nam hoàn chí Ngũ Lĩnh