21/04/2024 00:56Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Tây Sơn
Đăng bởi hongha83 vào 22/03/2020 08:02
Nguyên tác
自昔河中是極邊，
潭潭帥幕控青藩。
征笳吹散天池浪，
戍鼓敲殘火號煙。
細柳錄垂仙聖廟，
長楊翠結勝肥佃。
誰教雲島開邊釁，
秦晉盈輸底局翻。
Phiên âm
Tự tích Hà Trung thị cực biên,
Đàm đàm soái mạc khống thanh phiên.
Chinh già xuy tán thiên trì[1] lãng,
Thú cổ xao tàn hoả hiệu[2] yên.
Tế liễu lục thuỳ Tiên Thánh[3] miếu,
Trường dương thuý kết Thắng[4] phì điền.
Thuỳ giao Vân Đảo khai biên hấn,
Tần Tấn[5] doanh thâu để cục phiên.Dịch nghĩa
Từ xưa đất Hà Trung là biên cương cùng tột
Là màn trướng thăm thẳm khống chế miền dậu phiên
Kèn chiến thổi tan muôn sóng biển khơi
Trống canh khua tàn làn khói lửa hiệu
Bên miếu Tiên Thánh rủ nhành liễu xanh
Cây dương biếc cao kết thành vòng tai phu nhân Chế Thắng
Ai xui Vân Đảo tạo ra hiềm khích nơi biên thuỳ
Gây nên cuộc đổi thay được thua Tần, TấnBản dịch của Thạch Châu
Từ trước Hà Trung cõi giáp ranh
Thâm nghiêm màn trướng trấn biên doanh
Kèn binh thổi bạt cơn triều biển
Trống trận khua tan đống lửa thành
Tiên Thánh miếu buông tơ liễu biếc
Bích Châu lại kết dải dương xanh
Ai xui Vân Đảo gây hiềm khích
Tần, Tấn bùng lên cuộc chiến tranh
Dinh Cầu thuộc đất Hà Trung phía bắc sông Gianh, nay thuộc Kỳ Anh, Hà Tĩnh.
[3] Là thuộc tướng của Thượng Vương đóng đồn tại đây, sau khi mất, rất linh thiêng, nên người trong thôn lập đền thờ.
[4] Tức Chế Thắng phu nhân, là thứ phi của Trần Duệ Tông, có miếu thờ ở cửa biển Xích Lỗ.
[1] Ao trời. Chữ sách Trang Tử, chỉ biển rộng lớn. Ở đây ý nhắc đến những cuộc hành quân và giao chiến trên biển trong thời kỳ phân tranh giữa hai họ Trịnh, Nguyễn.
[2] Lửa hiệu. Xưa nơi biên cương, đặt chòi cao canh gác hễ có giặc đến thì đốt lửa báo hiệu cho mọi người biết.
[5] Thời Xuân Thu, hai nước Tần, Tấn luôn có quan hệ hôn nhân với nhau, nên người đời thường nói “duyên Tần, Tấn”. Đây ý nói, họ Trịnh vốn con rể chúa Nguyễn, thế mà lại phân chia biên giới, tranh giành nhau, chém giết lẫn nhau, gây nên những cuộc được thua.