25/04/2024 14:55Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi hongha83 vào 21/10/2008 05:34
Nguyên tác
峽中丈夫絕輕死，
少在公門多在水。
富豪有錢駕大舸，
貧窮取給行艓子。
小兒學問止論語，
大兒結束隨商旅。
欹帆側柁入波濤，
撇漩捎濆無險阻。
朝發白帝暮江陵，
頃來目擊信有征。
瞿塘漫天虎鬚怒，
歸州長年行最能。
此鄉之人氣量窄，
誤競南風疏北客。
若道土無英俊才，
何得山有屈原宅。
Phiên âm
Giáp trung trượng phu tuyệt khinh tử,
Thiểu tại công môn đa tại thuỷ.
Phú hào hữu tiền giá đại khả,
Bần cùng thủ cấp hành điệp tử.
Tiểu nhi học vấn chỉ "Luận ngữ",
Đại nhi kết thúc tuỳ thương lữ.
Y phàm trắc đà nhập ba đào,
Phiết tuyền sao phần vô hiểm trở.
Triêu phát Bạch Đế mộ Giang Lăng[1],
Khoảnh lai mục kích tín hữu chinh.
Cù Đường mạn thiên Hổ Tu nộ,
Quy Châu trường niên hành tối năng.
Thử hương chi nhân khí lượng trách,
Ngộ cạnh nam phong sơ bắc khách.
Nhược đạo thổ vô anh tuấn tài,
Hà đắc sơn hữu Khuất Nguyên trạch.Dịch nghĩa
Trong vùng kẽm này, nam giới coi nhẹ cái chết,
Ít người ra làm việc quan, mà nhiều người lo việc đường sông.
Nhà giàu sẵn tiền thì có thuyền mành lớn,
Người nghèo thì đi làm phu thuyền vậy.
Khi còn nhỏ học tới sách "Luận ngữ" là ngưng,
Lớn lên kết thúc với nghề theo nghiệp buôn bán.
Giương buồm bẻ lái đi vào trong sóng gió,
Rẽ nước gối sóng mà không thấy gì là hiểm trở cả.
Sớm lên Bạch Đế, chiều đã ở Giang Lăng.
Chỉ trong một chớp mắt thấy rõ chứng cớ đáng tin như thế.
Cù Đường ngờm ngợp, Hổ Tu hiểm,
Bác lái Quy Châu tay vững vàng.
Kẽm Cù Đường tài thật cao, dân của làng này kỳ vọng không cao,
Hoặc vì nhầm mà chèn ép lối miền nam, thiên vị dân bắc chăng.
Nếu nói rằng đất không có người tài,
Thì sao trong núi nơi đây lại có nhà của Khuất Nguyên.Bản dịch của Hoàng Trung Thông
Trượng phu trong kẽm rất khinh chết
Ít ở công môn nhiều ở nước
Nhà giàu có tiền chở thuyền to
Nhà nghèo sinh sống đi đò hẹp
Con nhỏ học vấn đến Luận Ngữ
Con lớn đóng vai người chuyên chở
Căng buồm bạt lái vào sóng cồn
Tránh thác lách gành không hiểm trở
Sớm ra bạch Đế chiều Giang Lăng
Chớp mắt nhìn xem đã có chừng
Cù Đường ngất trời, Hổ Tu dữ
Người lái Quỳ Châu ai giỏi bằng
Người ở vùng này bụng dạ chật
Nhầm trọng miền Nam coi nhẹ Bắc
Nếu bảo đất này không anh tài
Nhà của Khuất Nguyên sao có được
Bài này được làm năm 766 ở Quỳ Châu.
[1] Bạch Đế và Giang Lăng cách nhau hàng ngàn dặm.