25/04/2024 01:08Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Vanachi vào 23/03/2005 18:03
Nguyên tác
雲陽上征去，
兩岸饒商賈。
吳牛歂月時，
拖船一何苦！
水濁不可飲，
壺漿半成土。
一唱都護歌，
心摧淚如雨。
萬人鑿盤石，
無由達江滸。
君看石芒碭，
掩淚悲千古。
Phiên âm
Vân Dương[1] thướng chinh[2] khứ,
Lưỡng ngạn nhiêu thương cổ.
Ngô ngưu[3] suyễn nguyệt thì,
Đà thuyền nhất hà khổ.
Thuỷ trọc bất khả ẩm,
Hồ tương bán thành thổ.
Nhất xướng “Đô hộ” ca,
Tâm tồi lệ như vũ.
Vạn nhân tạc bàn thạch,
Vô do đạt giang hử.
Quân khan thạch Mang, Đãng[4],
Yểm lệ bi thiên cổ.Dịch nghĩa
Ở Vân Dương ngược dòng lên phía trên
Hai bên bờ bán buôn tấp nập
Trong lúc trâu đất Ngô thở phì hơi dưới ánh trăng
Kéo thuyền xiết bao khó nhọc!
Nước sông đục, không uống được
Nước uống trong vò nửa lắng thành đất
Mỗi lần hát khúc ca “Đô hộ”
Thì lòng tan nát, lệ trào như mưa
Muôn người đục tảng đá lớn
Không làm sao vần đến bờ sông được
Anh hãy nhìn hai núi đá Mang, Đãng
Giấu giọt lệ muôn thuở đau lòngBản dịch của Khương Hữu Dụng
Đường ngược lên Vân Dương,
Đôi bờ buôn trù mật.
Tiết trâu Ngô thở trăng,
Người kéo thuyền khổ thật.
Nước đục uống không trôi,
Nửa bầu đọng thành đất.
Khúc "Đô hộ" cất lên,
Lệ trào đau thắt ruột.
Muôn người cột vào đá,
Cách gì tới bờ được.
Mang, Đãng kìa nhìn lên,
Muôn thuở buồn lệ nuốt.
Đinh đô hộ là tên một khúc nhạc phủ, âm điệu rất đau buồn.
[1] Nay ở huyện Đan Dương tỉnh Giang Tô.
[2] Đi lên hướng bắc.
[3] Đất Ngô thuộc miền Giang Tô, khí hậu vào thời điểm đó vô cùng nóng nực, được gọi là tiết trâu Ngô thở trăng, do trâu bị ám ảnh bởi sức nóng của mặt trời nên khi nhìn mặt trăng (tưởng là mặt trời), chúng thở phì hơi.
[4] Hai ngọn núi thuộc huyện Đãng Sơn tỉnh Giang Tô.