27/04/2024 11:08Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Vanachi vào 04/04/2007 15:08
Nguyên tác
未有官辰欲做官，
有官始覺做官難。
宦濤祇以輕心掉，
利局何能冷眼看。
浪注金銀囊已罄，
不知蝦賭席將殘。
吾兒自信聰明在，
曾否吾言揭座端。
Phiên âm
Vị hữu quan thì dục tố quan,
Hữu quan thuỷ giác tố quan nan.
Hoạn đào chỉ dĩ khinh tâm trạo,
Lợi cục hà năng lãnh nhãn khan.
Lãng chú kim ngân nang dĩ khánh,
Bất tri hà đổ tịch tương tàn.
Ngô nhi tự tín thông minh tại,
Tằng phủ ngô ngôn yết toạ đoan.Dịch nghĩa
Chưa được làm quan thì muốn làm quan
Được làm quan rồi mới biết làm quan là khó
Bể hoạn sóng gió chỉ nên chèo với tấm lòng coi nhẹ
Thấy cuộc lợi sao cho có được con mắt lạnh lung
Dốc bưađ tiền bạc ra túi đã rỗng tuyêch
Không biết rắng canh tổ tôm đã sắp tàn
Con vẫn tự phụ là thông minh đấy
Đã viết lời ta mà dán lên chỗ ngồi chưa?Bản dịch của Hoàng Tạo
Chửa được làm quan những ước quan,
Được làm mới thấy khó vô vàn.
Thuyền chèo bể hoạn lòng nên nhẹ,
Lợi bén hơi đồng mắt chớ tham!
Dốc hết bạc vàng nay túi rỗng,
Hòng chi đen đỏ lúc canh tàn!
Con dù vẫn cậy thông minh đấy,
Hãy chép lời cha dán trước bàn!
Rút từ Quế Sơn thi tập (A.469).
Bài thơ này được Nguyễn Khuyến làm dịp con cả là Nguyễn Hoan sau khi thi đỗ, được cử làm tri phủ Lý Nhân.