26/04/2024 21:25Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 04/02/2014 11:32
Nguyên tác
為客無時了，
悲秋向多終。
瘴餘夔子國，
霜薄楚王宮。
草敵虛嵐翠，
花禁冷葉紅。
年年小搖落，
不與故園同。
Phiên âm
Vi khách vô thì liễu,
Bi thu hướng đa chung.
Chướng dư Quỳ tử quốc,
Sương bạc Sở vương cung.
Thảo địch hư lam thuý,
Hoa cấm lãnh diệp hồng.
Niên niên tiểu dao lạc,
Bất dữ cố viên[1] đồng.Dịch nghĩa
Đi mãi trên đất khách,
Những ngày nhàn nhã tiếc thu đã hết.
Từng ở Quỳ Châu nhiều chướng khí,
Đất Sở lắm sương mỏng.
Cỏ cố sống trong hơi núi,
Hoa khó nở trong khí lạnh làm đỏ lá.
Năm lại năm cây cỏ (ở những nơi đang qua) không xanh tốt,
Được bằng như ở vườn cũ.Bản dịch của Nguyễn Minh
Thuyền đi mãi qua nhiều đất khách
Thơ tiếc thu chấm dứt từ lâu
Quá nhiều chướng khí Quỳ châu
Sương mờ đất Sở gây sầu nhớ quê
Cỏ lây lất nặng nề khí núi
Hoa không ra vì lá lạnh vàng
Năm năm cây cỏ bên đàng
Thấy không tươi tốt được bằng vườn xưa
(Năm 767)
Năm Đại Lịch thứ hai là năm 767 đời vua Đường Đại Tông. Năm 762, thảo đường ngoài Thành Đô bị gió thổi lật, thêm quan quyền tàn sát lẫn nhau, Đỗ Phủ đưa gia quyến xuống thuyền lánh nạn về phía đông. Thuyền qua nhiều nơi, mỗi nơi ở ít lâu rồi lại đi. Khi làm bài này, ông lênh đênh đất khách đã 5 năm. Sau đó ông còn tiếp tục lênh đênh đất tới khi mất trên thuyền năm 770.
[1] Có lẽ ám chỉ thảo đường bên ngoài Thành Đô.