29/03/2024 18:23Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tạp thi kỳ 6
雜詩其六

Tác giả: Tào Thực - 曹植

Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Tam Quốc
Đăng bởi Vanachi vào 06/02/2014 09:41

 

Nguyên tác

飛觀百餘尺,
臨牖御櫺軒。
遠望周千里,
朝夕見平原。
烈士多悲心,
小人媮自閒。
國讎亮不塞,
甘心思喪元。
拊劍西南望,
思欲赴太山。
弦急悲聲發,
聆我慷慨言。

Phiên âm

Phi quan[1] bách dư xích,
Lâm dũ ngự linh hiên.
Viễn vọng chu thiên lý,
Triêu tịch kiến bình nguyên.
Liệt sĩ đa bi tâm,
Tiểu nhân du tự nhàn.
Quốc thù lượng bất tái,
Cam tâm tư táng nguyên[2].
Phụ kiếm tây, nam[3] vọng,
Tư dục phó Thái Sơn[4].
Huyền cấp bi thanh phát,
Linh ngã khảng khái ngôn.

Dịch nghĩa

Lên vọng lâu cao hơn trăm thước,
Tới bên lan can cửa sổ.
Nhìn hơn vạn dặm xung quanh bốn phía,
Sớm chiều đều thấy bình nguyên trải rộng.
Tráng sĩ thường hay có nhiều tâm tư lo lắng (về vận nước),
Tiểu nhân thường chỉ mong nhàn thân.
Thù nước chưa bị diệt vong,
Cam lòng có thể bị mất đầu.
Cầm kiếm nhìn về các hướng tây, nam,
Lòng muốn gửi tại núi Thái Sơn.
Dây đàn gấp gáp, âm thanh buồn cất lên,
Hãy nghe những lời khảng khái của ta.

Bản dịch của Điệp luyến hoa

Lên lầu cao trăm thước,
Bên song cửa sổ nhìn.
Xung quanh hơn vạn dặm,
Sớm chiều một bình nguyên.
Tráng sĩ tâm tư lắm,
Tiểu nhân chỉ mong nhàn.
Thù nước chưa bị diệt,
Mất đầu cũng nguyện cam.
Cầm kiếm tây, nam ngóng,
Lòng muốn gửi Thái Sơn.
Tiếng đàn nghe gấp gáp,
Xin nghe lời ruột gan.
Đây là một bài thơ tỏ chí, được viết vào mùa thu năm Kiến An thứ 19 (214), khi Tào Tháo nam chinh đánh Tôn Quyền 孫權 ở Đông Ngô, Tào Thực ở lại giữ Nghiệp Thành, cùng thời gian với bài Đông chinh phú 東征賦.

[1] Xưa trước cửa cung thường xây hai vọng lâu, cao khoảng trăm thước, gọi là phi quan hay khuyết 闕.
[2] Mất đầu, ý nói không lo mất tính mạng. Nguyên nghĩa là đầu. Ý từ Mạnh Tử 孟子: “Dũng sĩ bất vong táng kỳ nguyên” 勇士不忘喪其元 (Tráng sĩ không quên có thể mất đầu).
[3] Chỉ nước Thục ở phía tây và nước Đông Ngô ở phía nam của nước Nguỵ.
[4] Ám chỉ nước Đông Ngô ở mạn nam núi Thái Sơn.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Tào Thực » Tạp thi kỳ 6