24/04/2024 18:22Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Vanachi vào 25/10/2005 20:51
Nguyên tác
雨中百草秋爛死，
階下決明顏色鮮。
著葉滿枝翠羽蓋，
開花無數黃金錢。
涼風蕭蕭吹汝急，
恐汝後時難獨立。
堂上書生空白頭，
臨風三嗅馨香泣。
Phiên âm
Vũ trung bách thảo thu lạn tử,
Giai hạ quyết minh nhan sắc tiên.
Trước diệp mãn chi thuý vũ cái,
Khai hoa vô số hoàng kim tiền.
Lương phong tiêu tiêu xuy nhữ cấp,
Khủng nhữ hậu thì nan độc lập.
Đường thượng thư sinh không bạch đầu,
Lâm phong tam khứu hinh hương khấp.Dịch nghĩa
Dưới mưa, trăm loài cỏ đều tàn úa,
Cây quyết minh dưới thềm có vẻ tốt tươi.
Lá mọc đầy cành như cái lọng lông thuý,
Hoa nở ra vô số đồng tiền vàng.
Gió mát hây hây thổi gấp vào mầy,
E về sau mầy khó đứng một mình.
Chàng học trò trên nhà đầu bạc phơ,
Đón gió, ba lần ngửi mùi thơm mà khóc.Bản dịch của Lê Nguyễn Lưu
Mưa thu trăm cỏ đều tàn úa,
Cây quyết ngoài hiên vẫn mỡ màng.
Nẩy lá đầy cành như lọng biếc,
Đơm hoa vô số nụ tiền vàng.
Lồng lộng qua cây làn gió thốc,
Làm sao đứng vững khi đơn độc ?
Thư sinh bạc tóc ở trên nhà,
Đón gió ba lần ngửi hương khóc!
Mùa thu năm Thiên Bảo thứ 13 (754) tại Trường An, mưa suốt 60 ngày liền. Mùa mất, nhân dân khổ sở nhưng tể tướng Dương Quốc Trung lấy một ít gạo dâng vua và nói "Tuy mưa nhiều nhưng không hại đến mùa màng". Lúc đó Đỗ Phủ ở Trường An, làm bài thơ này với ý định vạch trần những điều bỉ ổi đó.