20/04/2024 03:38Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 01/12/2020 22:54
Nguyên tác
衣鉢相傳致士家，
老全尤貴少登科。
得非道義含中順，
為使功名發外華。
雅趣堪尋仙跡局，
塵勞盡付德江波。
有時散步高巔處，
應顧相隨笑孟嘉。
Phiên âm
Y bát tương truyền trí sĩ gia,
Lão toàn vưu quý thiếu đăng khoa.
Đắc phi đạo nghĩa hàm trung thuận,
Vi sử công danh phát ngoại hoa.
Nhã thú kham tầm Tiên tích cục,
Trần lao tận phó Đức giang ba.
Hữu thời tản bộ cao điên xứ,
Ưng cố tương tuỳ tiếu mạnh gia.Bản dịch của Nguyễn Duy Hợp, Nguyễn Xuân Sáu
Y bát truyền nối được về trí sĩ,
Già được trọn vẹn, trẻ từng đỗ đạt.
Công danh đặt giữa đường ban, khiến,
Đạo nghĩa nằm trong lẽ được, thua.
Sông Đức rửa lòng cho sạch bụi,
Núi Tiên tìm thú lánh phồn hoa.
Có khi cao hứng trèo lên đỉnh,
Ngoảnh cổ cười vang trước thẳm xa.
Bài thơ này được sưu tầm từ cuốn tộc phả của họ Nguyễn Đức ở làng Phật Tích (huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh) do tác giả viết mừng thọ tiến sĩ Nguyễn Đức Vĩ. Nguyễn Đức Vĩ sinh năm Canh Thìn (1700) thi đỗ tiến sĩ, làm quan đến bồi tụng, năm 1764 dâng biểu xin nghỉ hưu, được nhà chúa chấp thuận, trong tiệc triều đình tiễn biệt làm một bài thơ tự thuật và cảm sự ưu ái trọng dụng của triều đình. Bài thơ đó đã được 41 quan viên trong triều hoạ 42 bài trong đó riêng Nguyễn Bá Lân hoạ 2 bài. Bài xướng và tất cả 42 bài hoạ đều được chép trong gia phả họ Nguyễn Đức ở Phật Tích.