25/04/2024 02:37Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 19/12/2005 22:39
Nguyên tác
舌長三尺更何為，
好與權奸備唱隨。
後患正殷擒虎日，
前功安問飲龍期。
一生心跡同夫婿，
千古形骸辱女兒。
底事想來莫須有，
閨中私語更誰知。
Phiên âm
Thiệt trường tam xích cánh hà vi?
Hảo dữ quyền gian bị xướng tuỳ.
Hậu hoạn chính ân cầm hổ nhật[1],
Tiền công an vấn ẩm Long kỳ[2].
Nhất sinh tâm tích đồng phu tế,
Thiên cổ hình hài nhục nữ nhi[3].
Để sự tưởng lai “mạc tu hữu[4]”,
Khuê trung tư ngữ cánh thuỳ tri?Dịch nghĩa
Lưỡi dài ba tấc để làm chi
Khéo cùng quyền thần gian ác kết nên vợ chồng
Ngày bắt được cọp chính là ngày trừ được cái lo về sau
Hỏi làm chi cái công ước hẹn uống rượu mừng (thắng trận) ở Hoàng Long
Một đời bụng dạ giống như chồng
Nghìn năm hình hài làm nhục cho phụ nữ
Ngẫm lại cái án “không cần tội” (án ba chữ)
Trong phòng khuê thủ thỉ nói riêng, ai biết đượcBản dịch của Đặng Thế Kiệt
Lưỡi dài ba tấc để làm gì
Nên vợ gian thần khéo tỉ tê
Hậu hoạn trừ ngày bắt được cọp
Hoàng Long hẹn buổi tiếc mà chi
Một đời bụng dạ y chồng vợ
Nghìn năm thân xác nhục thê nhi
Ngẫm lại án xưa “ba chữ tội”
Phòng khuê ai biết có rù rì[5].
Vương thị: vợ gian thần Tần Cối 秦檜 đời Tống (960-1279). Xem bài Tần Cối tượng.
[1] Ngày bắt được cọp. Tống bị Kim xâm lăng, Nhạc Phi 岳飛 chủ trương đánh, Tần Cối chủ trương hoà. Tần Cối giả lệnh vua bắt Nhạc Phi bỏ ngục, coi như bắt được hổ, nếu để sổng ra thì sẽ có mối lo về sau nên giết đi.
[2] Chỉ Hoàng Long, kinh đô nước Kim. Nhạc Phi mang quân đánh Kim, có hẹn với tướng sĩ rằng: “Thẳng đến Hoàng Long cùng các ngươi uống rượu mừng”.
[3] Ở Hàng Châu hiện có mộ Nhạc Phi, phía trước có tượng vợ chồng Tần Cối quỳ chịu tội. Vương thị làm điều phi nghĩa, pho tượng của thị làm nhục đến phụ nữ.
[4] Tần Cối bắt giam Nhạc Phi, nhưng không kết tội được. Khi Hàn Thế Trung 韓世忠 hỏi, Tần Cối trả lời: “Mạc tu hữu” 莫須有 (không cần có tội). Đời sau gọi đó là “tam tự ngục” 三字獄 (án ba chữ).
[5] “Đêm qua rủ rỉ rù rì; Tiếng nặng bằng bấc, tiếng chì bằng bông” (Ca dao Việt Nam).