25/04/2024 09:03Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Độc dạ khiển hoài
獨夜遣懷

Tác giả: Cao Bá Quát - 高伯适

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 02/03/2007 07:50

 

Nguyên tác

平生性僻自耽吟,
遊遍天涯每不禁。
廢簏偶披常撫髀,
僬桐誰賞獨論心。
閒多濁酒消磨易,
客久名山夢寐深。
為謝孤燈舊相照,
一春人事到如今。

Phiên âm

Bình sinh tính tích tự đam ngâm,
Du biến thiên nhai mỗi bất câm.
Phế lộc ngẫu phi thường phủ bễ,
Tiêu đồng[1] thuỳ thưởng độc luân tâm[2].
Nhàn đa trọc tửu tiêu ma dị,
Khách cửu danh sơn mộng mị thâm.
Vị tạ cô đăng cựu tương chiếu,
Nhất xuân nhân sự đáo như câm (kim).

Dịch nghĩa

Cả đời tính ưa cô tịch lại đam mê ngâm vịnh,
Mỗi việc không cấm nổi là dạo chơi khắp chân trời.
Ngẫu nhiên lục bồ sách cũ thường vỗ đùi,
Ai thưởng thức tiếng gỗ ngô đồng cháy sém chỉ bàn tâm sự.
Rảnh rỗi chén rượu chưa lọc cũng dễ làm khuây khoả (nỗi niềm),
Sống lâu nơi đất khách, các núi nổi tiếng đã in sâu vào mộng mị.
Cảm tạ ngọn đèn lẻ loi soi nhau từ xưa,
Người và việc một mùa xuân (nữa) lại đến như lúc này.

Bản dịch của Vị Chử, Hoàng Tạo

Đời đã trót ngâm nga mất nết,
Chốn chân mây dạo hết vẫn không chừa.
Vỗ đùi reo khi lục giỏ sách xưa,
Đồng tiếng đẹp, lúc cháy thừa ai đã hiểu?
Chuỗi ngày rỗi dễ trôi qua chén rượu.
Sống quê người hằng mơ nẻo non xanh.
Đèn gửi xưa chút tâm tình,
Việc đời thôi lại vẫn mình năm qua.
[1] Chỉ cây đàn, do điển tích Thái Ung (133-192) đời Hán dùng tấm gỗ ngô đồng cháy sém làm đàn, tạo tiếng trầm ấm hiếm có.
[2] Ý nói khách nghe tiếng đàn có thể nhận ra tiếng lòng của người chơi đàn (như Chung Tử Kỳ đối với Bá Nha). Cao Bá Quát ngụ ý rằng ai đọc thơ ông sẽ hiểu tâm sự của ông.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Cao Bá Quát » Độc dạ khiển hoài