25/04/2024 20:52Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi tôn tiền tử vào 05/07/2017 03:04
Nguyên tác
隔家田舍翁，
家中夫婦子。
其子獃且癡，
其婦嗸而吱。
終日無用心，
惟其利是巿。
其翁力溝壑，
以供婦子爾。
一日田間回，
婦人不得意，
執杖仗其夫，
夫懼走鄰裏。
執杖婦逐之，
東西無不至。
子見心忙然，
奪杖及母臂。
母痛無奈何，
扯夫而之子。
執子牽子歸，
告師請師值。
師質盡傎末，
徒笑難紛是。
哀哉一家中！
何以之如此？
父子夫婦間，
豈不識倫理。
只爲衣食謀，
所以生妒忌。
Phiên âm
Cách gia điền xá ông,
Gia trung phu, phụ, tử.
Kỳ tử ngai thả si,
Kỳ phụ ngao nhi chi.
Chung nhật vô dụng tâm,
Duy kỳ lợi thị thị.
Kỳ ông lực câu hác,
Dĩ cung phụ, tử nhĩ.
Nhất nhật điền gian hồi,
Phụ nhân bất đắc ý,
Chấp trượng trượng kỳ phu,
Phu cụ tẩu lân lý.
Chấp trượng phụ trục chi,
Đông tây vô bất chí.
Tử kiến tâm mang nhiên,
Đoạt trượng cập mẫu tý.
Mẫu thống vô nại hà,
Xả phu nhi chi tử.
Chấp tử khiên tử quy,
Cáo sư thỉnh sư trị.
Sư chất tận điên mạt,
Đồ tiếu nan phân thị.
Ai tai nhất gia trung!
Hà dĩ chi như thử?
Phụ tử, phu phụ gian,
Khởi bất thức luân lý.
Chỉ vị y thực mưu,
Sở dĩ sinh đố kỵ.Dịch nghĩa
Hàng xóm có một nhà làm ruộng,
Nhà gồm có chồng, vợ và con.
Con thì vừa ngốc vừa ngây,
Vợ đã lắm mồm lại còn ác.
Cả ngày không chú ý làm ăn,
Chỉ nhăm nhăm vào điều lợi.
Chồng ra sức lặn lội trong lạch ngoài ngòi,
Để kiếm cái ăn cho vợ, cho con.
Một hôm, chồng ở ngoài ruộng về,
Chị vợ có điều không vừa ý,
Liền vác gậy đánh người chồng,
Chồng sợ, chạy sang hàng xóm.
Vợ cầm gậy đuổi theo,
Không đâu là không sục tới.
Con thấy thế, vội vã,
Giật gậy phang vào tay mẹ.
Mẹ đau, không biết làm thế nào,
Buông chồng mà đuổi theo con.
Bắt lấy con dắt về,
Mách với thầy, nhờ thầy trị tội.
Thầy hỏi hết đầu đuôi,
Chỉ cười mà khó bề phân xử.
Thương thay, trong một nhà!
Làm sao lại đến nỗi thế?
Giữa cha con, vợ chồng,
Họ há không biết gì đạo lý,
Chỉ vì chuyện áo cơm,
Mà sinh ra ghét bỏ nhau.Bản dịch của Nguyễn Văn Huyền
Xóm có nhà nông phu,
Gồm chồng con và vợ.
Con vừa ngốc vừa ngây,
Vợ ác, lắm mồm nữa.
Làm lụng chẳng lo chi,
Chuyên tính chuyện lời lỗ.
Chồng lặn lội kiếm mồi,
Vê nuôi con và vợ.
Một hôm ở đồng về,
Vợ có điều phẫn nộ,
Vác gậy đánh luôn chồng,
Chồng bỏ chạy vì sợ.
Vợ cầm gậy đuổi theo,
Sục tìm khắp mọi chỗ,
Con giằng gậy trên tay,
Đánh mẹ, gỡ cho bố.
Vợ ức thôi tìm chồng,
Quay đuổi con hùng hổ.
Tóm con về mách thầy,
Cà kê nhờ trị hộ,
Thầy hỏi hết đầu đuôi,
Chỉ cười, xử cũng khó!
Thương thay trong một nhà,
Sao đến như thế nọ?
Đâu họ chẳng biết gì,
Nghĩa mẹ con, chồng vợ,
Vì cái mặc, miếng ăn,
Mà sinh ra ghét bỏ.
Rút từ Yên Đổ tam nguyên thi tập.