30/04/2024 11:06Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 04/04/2020 14:43
Nguyên tác
自揣才疏齒未強，
西槎今又泛重洋。
極知山海恩情重，
那管東西道路長。
萬里鐵城通異域，
十年牛渚憶淪彊。
黃華將命知何捕，
賴有嘉猷出廟堂。
Phiên âm
Tự suỷ tài sơ xỉ vị cường,
Tây tra kim hựu phiếm trùng dương.
Cực tri sơn hải ân tình trọng,
Na quản đông tây đạo lộ trường.
Vạn lý Thiết thành[1] thông dị vực,
Thập niên Ngưu chử[2] ức luân cương.
Hoàng hoa tướng mệnh tri hà bộ,
Lại hữu gia du xuất miếu đường.Dịch nghĩa
Tôi tự xét tài kém, còn chưa đứng tuổi
Nay lại vượt biển khơi đi sứ sang Tây
Rất biết ân tình nhà vua sâu nặng như non như biển
Đâu dám quản đường xa dặm thẳng từ đông sang tây
Sang Thiết thành là cõi lạ xa xôi muôn dặm
Vẫn nhớ Bến Nghé, vùng đất đai bị chìm đắm mười năm
Vâng mệnh đi sứ, biết có ích gì?
Chỉ trông nhờ vào mưu chước hay của triều đìnhBản dịch của Nguyễn Văn Huyền
Nghĩ mình tuổi trẻ non tài
Rày vâng sứ mệnh ra ngoài trùng dương
Ơn vua trời biển khôn lường
Đông tây cách nẻo, dặm trường quản đâu
Muôn trùng nước lạ nối cầu
Mười năm Bến Nghé chạnh đau cõi bờ
Ích gì việc sứ bây giờ
Mưu hay chước lạ trông chờ ở trên
Năm Đinh Sửu (1877), triều đình cử Trần Bích San dẫn đầu một phái bộ sang Pháp để đáp lễ ngoại giao và thăm dò việc “đòi lại” Nam kỳ. Nhưng ông đã mất trước khi đi.
[1] Có lẽ tác giả muốn nói thành Paris, thủ đô nước Pháp. Ở đó có tháp Eiffel bằng sắt rất cao.
[2] Mười năm Bến Nghé.Ý nói toàn bộ Nam kỳ đã bị mất từ năm 1867 đến năm 1877 vừa đúng mười năm.