23/04/2024 23:46Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 10/09/2005 01:39
Nguyên tác
蕩蕩秋原丘隴平，
墓碑猶誌晉公名。
丹心一點留今古，
白骨天年隔死生。
儘有猷為優將相，
無妨形貌厭丹青。
傷心近日昭陵樹，
一帶啼鵑徹渭城。
Phiên âm
Đãng đãng thu nguyên khâu lũng bình,
Mộ bi do chí Tấn Công danh.
Đan tâm nhất điểm lưu kim cổ,
Bạch cốt thiên niên cách tử sinh.
Tẫn hữu du vi ưu tướng tướng,
Vô phương hình mạo yếm đan thanh[1].
Thương tâm cận nhật Chiêu Lăng[2] thụ,
Nhất đới đề quyên triệt Vị Thành[3].Dịch nghĩa
Cánh đồng mùa thu rộng bát ngát, gò đống vắng vẻ
Bia mộ còn ghi tên Tấn Công
Một tấm lòng son để lại tiếng xưa nay
Nghìn năm xương trắng chia cách kẻ sống và người chết
Có thừa mưu lược làm tướng văn tướng võ
Hình mạo cần chi tô vẽ đỏ xanh
Đau lòng gần đây trên cây ở Chiêu lăng
Tiếng quyên kêu suốt một dải Vị ThànhBản dịch của Đặng Thế Kiệt
Bát ngát cánh đồng thu vắng tanh
Tấn Công bia mộ chữ ghi rành
Lòng son một mảnh soi kim cổ
Xương trắng nghìn thu cách tử sinh
Mưu lược tài kiêm văn võ tướng
Điểm tô chi bận đỏ xanh hình
Trên cây lăng tẩm vua Đường cũ
Khắc khoải quyên kêu vọng quách thành.
Bùi Tấn Công tức Bùi Độ, tự Trung Lập, người đời Đường làm quan dưới triều Đường Hiến Tông, có công dẹp giặc được phong chức Tấn quốc công, làm tể tướng 30 năm. Sau vì nhóm hoạn quan lộng quyền, ông cáo quan, về nhà ngâm vịnh với các nhà thơ đương thời như Bạch Cư Dị, Lưu Vũ Tích.
[1] Hai câu này lấy ý từ tích của Bùi Độ đề vào bức truyền thần của mình. Bùi Độ tướng mạo bình thường nhưng văn võ toàn tài.
[2] Tên lăng của Đường Thái Tông ở Thiểm Tây, cách đó có một khu táng các văn thần võ tướng có công giúp nước. Có lẽ mộ Bùi Độ táng ở đó.
[3] Ở phía tây Trường An gần Chiêu Lăng.