26/04/2024 08:14Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Từ phẩm; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nguyên
Đăng bởi Vanachi vào 04/11/2018 18:27
Nguyên tác
老氣盤空，
才名蓋世，
萬里西風行色。
人物中朝第一。
司馬題橋，
班超投筆。
記承流宣化，
早威聲、先馳殊域。
看吟鞭、笑指關河，
曆曆當年曾識？
自古人心忠義，
百水朝東，
眾星拱極。
銅柱無端隔斷，
瘴雨蠻煙，
天南天北。
莫回瞻丹闕，
捧紅雲、金泥香屑。
願明年、歸對大廷，
細說安邊良策。
Phiên âm
Lão khí bàn không,
Tài danh cái thế,
Vạn lý tây phong hành sắc.
Nhân vật trung triều đệ nhất.
Tư Mã[1] đề kiều,
Ban Siêu[2] đầu bút.
Ký thừa lưu tuyên hoá,
Tảo uy thanh, tiên trì thù vực.
Khán ngâm tiên, tiếu chỉ quan hà,
Lịch lịch đương niên tằng thức?
Tự cổ nhân tâm trung nghĩa,
Bách thuỷ triều đông,
Chúng tinh củng cực.
Đồng trụ vô đoan cách đoạn,
Chướng vũ man yên,
Thiên nam thiên bắc.
Mạc hồi chiêm đan khuyết,
Phủng hồng vân, kim nê hương tiết.
Nguyện minh niên, quy đối đại đình,
Tế thuyết an biên lương sách.Bản dịch của nhóm Trần Kính Hoà
Hùng khí lên mây xanh,
Muôn dặm rạng tài danh.
Gió tây giong ruổi,
Nhơn vật đệ nhất triều đình.
Đề cầu Tư Mã,
Ném bút Ban Sinh,
Nhớ xưa phong hoá lưu hành,
Cõi xa lừng lẫy uy thanh.
Thét roi cười chỉ quan hà,
Kìa năm xưa biết rõ rành rành.
Từ xưa lòng người trung nghĩa,
Nước chảy biển đông,
Sao chầu tử cực.
Vô cớ trụ đồng,
Mưa rừng khói độc[3],
Ngăn cách trời nam bắc,
Đoái xem kim khuyết toả mây hồng.
Vàng thếp hương xông,
Trị an biên sách,
Năm sau về đối tây sơn tường thuật.
Bài từ này được làm khi tiễn Lý Cảnh Sơn, sứ thần nhà Nguyên trong một lần được phái sang nhà Trần nước ta, được chép trong An Nam chí lược.
[1] Tư Mã Tương Như đời Hán khi còn hàn vi, đi qua cầu Thăng Tiên có đề: “Không cỡi xe cao ngựa tứ, khôn qua lại cầu này”.
[2] Ban Siêu đời Hậu Hán nhà nghèo, làm nghề viết thuê, thường ném bút than rằng: “Đại trượng phu nên bắt chước Phó Giới Tử và Trương Khiên lập công nơi xa để được phong hầu, có lẽ nào cứ lui cui ở giữa cây bút và nghiên mực này?“
[3] Bản dịch thiếu câu, người đăng bổ sung thêm.