20/04/2024 20:11Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Đàn cá và chim cốc
Les poissons et le cormoran

Tác giả: Jean de La Fontaine

Nước: Pháp
Đăng bởi hongha83 vào 16/01/2012 19:00

 

Nguyên tác

Il n’était point d’étang dans tout le voisinage
Qu’un Cormoran n’eût mis à contribution.
Viviers et réservoirs lui payaient pension.
Sa cuisine allait bien: mais, lorsque le long âge
Eut glacé le pauvre animal,
La même cuisine alla mal.
Tout Cormoran se sert de pourvoyeur lui-même.
Le nôtre, un peu trop vieux pour voir au fond des eaux,
N’ayant ni filets ni réseaux,
Souffrait une disette extrême.
Que fit-il? Le besoin, docteur en stratagème,
Lui fournit celui-ci. Sur le bord d’un Etang
Cormoran vit une Ecrevisse.
Ma commère, dit-il, allez tout à l’instant
Porter un avis important
A ce peuple. Il faut qu’il périsse:
Le maître de ce lieu dans huit jours pêchera.
L’Ecrevisse en hâte s’en va
Conter le cas: grande est l’émute.
On court, on s’assemble, on députe
A l’Oiseau: Seigneur Cormoran,
D’où vous vient cet avis? Quel est votre garand?
Etes-vous sûr de cette affaire?
N’y savez-vous remède? Et qu’est-il bon de faire?
- Changer de lieu, dit-il. - Comment le ferons-nous?
- N’en soyez point en soin: je vous porterai tous,
L’un après l’autre, en ma retraite.
Nul que Dieu seul et moi n’en connaît les chemins:
Il n’est demeure plus secrète.
Un Vivier que nature y creusa de ses mains,
Inconnu des traîtres humains,
Sauvera votre république.
On le crut. Le peuple aquatique
L’un après l’autre fut porté
Sous ce rocher peu fréquenté.
Là Cormoran le bon apôtre,
Les ayant mis en un endroit
Transparent, peu creux, fort étroit,
Vous les prenait sans peine, un jour l’un, un jour l’autre.
Il leur apprit à leurs dépens
Que l’on ne doit jamais avoir de confiance
En ceux qui sont mangeurs de gens.
Ils y perdirent peu, puisque l’humaine engeance
En aurait aussi bien croqué sa bonne part;
Qu’importe qui vous mange? homme ou loup; toute panse
Me paraît une à cet égard;
Un jour plus tôt, un jour plus tard,
Ce n’est pas grande différence.

Bản dịch của Lê Trọng Bổng

Cả một vùng lân cận
Chẳng có ao đầm nào
Không thuộc quyền sử dụng
Của loài Cốc trước sau
Hồ cá và bể chứa
Chi trả không lần lữa
Bếp núc thật dồi dào
Nhưng khi cảnh già tới
Nước lạnh không chịu nổi
Bếp núc khó khăn đây
Chuyện cái ăn hàng ngày
Loài Cốc vẫn tự túc
Nhưng dạo này bác chim
Tuổi cao mắt cập kèm
Chẳng thấy chi dưới nước
Lưới đánh cá thì không
Chịu đói hàng tháng ròng
Phải làm gì đây nhỉ?
Cái khó ló cái khôn
Bên rìa ao một hôm
Vừa nhìn thấy con Tôm
Cốc nghĩ ra một kế
Bèn bảo nó như sau:
"Này cô, hãy đi mau
Báo ngay bà con rõ
Tám hôm nữa ông chủ
Sẽ hốt cá trong ao
Thế là chết cả lũ"
Tôm tất tưởi ngược xuôi
Kể lại lời cảnh báo
Dân trong ao nhộn nhạo
Hết chạy tới chạy lui
Lai ra công hội họp
Cử đại diện gặp Cốc
"Xin Ngài Lãnh chúa Chim
Cho dân chúng biết thêm
Từ đâu ra tin trên
Ngài có thật nắm chắc?
Kẻ bảo đảm là ai?
Ngài có cách gì hay?"
"Chuyển chỗ", Cốc nói ngay
"Nhưng làm sao đi đặng?"
"Chẳng cần phải lo lắng
Ta sẽ mang giúp mau
Cứ kẻ trước người sau
Tới nơi ta ở ẩn
Đường đi khó tìm lắm
Chỉ Thượng đế và ta
Mới thấy lối vào ra
Một ơi ở bí mật
Cái ao mà thiên nhiên
Đã tự tay đào đắp
- Cả lũ người phản trắc
Không một tên nào hay -
Sẽ cứu cộng hoà cá"
Ai cũng tin tưởng cả
Và cứ đến lượt mình
Đều được đại nhân chim
Tha đến dưới tảng đá
Ít có người lại qua
Nước nông và trong vắt
Vũng nước lại khá chặt
Nên lão bịp ranh ma
Cứ thế không tốn sức
Mỗi ngày vớ một tên
Một bài học xương máu
Không được đem niềm tin
Gửi gắm nơi bọn xấu
Kẻ chỉ chực ăn người
Chúng mất mát gì mấy
Vì giống người ai nấy
Đều được chén, hết chê
Ai ăn bạn, khỏi nói
Điều đó quan trọng chi
Dù là người hay sói
Bụng của bất kỳ ai
Dường như về mặt này
Theo tôi thì cũng vậy
Sớm một ngày, muộn một ngày
Ít khác biệt lắm thay

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Jean de La Fontaine » Đàn cá và chim cốc