30/03/2024 02:12Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Mãnh nhập thành hành
甿入成行

Tác giả: Triệu Chấp Tín - 趙執信

Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thanh
Đăng bởi tôn tiền tử vào 23/04/2019 22:23

 

Nguyên tác

村甿終歲不入城,
入城怕逢縣令行。
行逢縣令尚猶可,
莫見當衙据案坐。
但聞坐處已驚魂,
何事喧轟來向村。
鋃鐺杻械從青蓋,
狼顧狐嗥怖殺人。
鞭笞榜掠慘不止,
老幼家家血相視。
官私計盡生路無,
不如卻就城中死。
一呼萬應齊揮拳,
胥隸奔散如飛煙。
可憐縣令竄何處?
眼望高城不敢前。
城中大官臨廣堂,
頗知縣令出賑荒。
門外甿聲忽鼎沸,
急傳溫語無張皇。
城中酒濃餺飥好,
人人給錢買醉飽。
醉飽爭趨縣令衙,
撤扉毀閣如風掃。
縣令深宵匍匐歸,
奴顏囚首銷凶威。
詰朝甿去城中定,
大官咨嗟顧縣令。

Phiên âm

Thôn manh trung tuế bất nhập thành,
Nhập thành phạ phùng huyện lệnh hành.
Hành phùng huyện lệnh thượng do khả,
Mạc kiến đương nha cứ ám toạ.
Đãn văn toạ xứ dĩ kinh hồn,
Hà sự huyên oanh lai hướng thôn.
Ngân xanh sửu giới tòng thanh cái,
Lang cố hồ hào bố sát nhân.
Tiên xuy bảng lược thảm bất chỉ,
Lão ấu gia gia huyết tương thị[1].
Quan tư kế tận[2] sinh lộ vô,
Bất như khước tựu thành trung tử.
Nhất hô vạn ứng tề huy quyền,
Tư lệ[3] bôn tán như phi yên.
Khả lân huyện lệnh soán hà xứ?
Nhãn vọng cao thành bất cảm tiềm.
Thành trung đại quan[4] lâm quảng đường,
Pha tri huyện lệnh xuất chẩn hoang.
Môn ngoại manh thanh hốt đỉnh phật,
Cấp truyền ôn ngữ vô chương hoàng.
Thành trung tửu nồng bác thác[5] hảo,
Nhân nhân cấp tiền mãi tuý bão.
Tuý bão tranh xu huyện lệnh nha,
Triệt phi huỷ các như phong tảo.
Huyện lệnh thâm tiêu bồ bặc quy,
Nô nhan tù thủ tiêu hung uy.
Cật triêu[6] manh khứ thành trung định,
Đại quan tư ta cố huyện lệnh.

Dịch nghĩa

Người dân cày cả năm không vào thành
Trên đường vào thành sự gặp quan huyện
Gặp quan huyện trên đường còn thể được
Đừng nhìn khi quan ngồi ở bàn trong nha
Chỉ nghe những gì ở nơi ngồi đã kinh hồn
Có việc gì mà ồn ã hướng về làng
Thanh la, còng, khí giới theo lọng xanh
Nhìn quát như sói cáo sợ chết người
Roi quất biển lùa thảm không ngớt
Trẻ già mọi nhà rớm máu nhìn nhau
Quan làm hết cách, hết đường sống
Chi bằng vào để chết trong thành
Môt hô muôn ứng vung đều nắm đấm
Bọn lại dịch tan tác như khói bay
Thương cho quan huyện lủi vào đâu?
Mắt nhìn thành cao không dám vào
Quan lớn trong thành ra công đường rộng
Biết sơ là quan huyện đi chẩn đói
Ngoài cửa tiếng dân cày bỗng như sôi
Vội truyền lời nhỏ nhẹ, đừng nhốn nháo
Trong thành có rượu nồng và bánh bột ngon
Người nào cũng được cấp tiền mua một bữa no say
No say rồi xô nhau chạy về nha huyện
Tháo cánh cửa phá lầu như gió quét
Đêm khuya quan huyện mới co ro về
Mặt mũi thảm hại hết oai càn rỡ
Sáng ra dân cày về thành yên
Quan trên nhìn quan huyện thở dài

Bản dịch của Lê Xuân Khải

Thành quanh năm dân cày không bén
Vào thành lo gặp huyện quan đi
Gặp quan đi cũng được thôi
Đừng nhìn bàn chỗ quan ngồi mới ghê
Chỗ quan ngồi mới nghe hồn hết
Có chuyện gì la hét tới làng
Lọng xanh khí giới xích còng
Cáo gào sói ngó dữ hung chết người
Thê thảm lắm đòn roi doạ dẫm
Già trẻ làng máu rớm nhìn nhau
Kêu quan đường sống còn đâu
Vào thành mà chết có chiều lại hay
Một lời hô muôn tay giơ chắc
Lũ lệ tư tan tác khói bay
Lủi đâu quan huyện thương thay
Thành cao chẳng dám bỏ ngay không vào
Quan lớn thành nhà cao có mặt
Biết huyện quan đi phát chẩn dân
Như suối ngoài cửa tiếng ồn
Vội truyền nhỏ nhẹ chẳng cần nhôn nhao
Thành có sẵn bánh bao rượu nữa
Tiền quan cho một bữa say sưa
Xong xô nhau đến huyện nha
Ào ào phá cửa phá nhà gác cao
Đêm khuya khoắt co ro quan huyện
Nhếch nhác sao hết chuyện quyền cao
Dân về thành lặng sáng sau
Nhìn sang quan huyện lắc đầu quan trên
[1] Nhìn nhau bị roi quất rớm máu.
[2] Chỉ dân đã kêu lên quan (tư kế) và thông qua tổ chức làng xã yêu cầu nới rộng (quan kế) đều không làm cho quan huyện ngưng bạo hành.
[3] Xưa, lại nhỏ trong nha thự gọi là tư, sai dịch gọi là lệ.
[4] Quan tri phủ, hoặc tuần phủ, cao hơn chức tri huyện.
[5] Bánh làm bằng bột mì.
[6] Ngày thứ hai.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Triệu Chấp Tín » Mãnh nhập thành hành