26/04/2024 06:07Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Tây Sơn
Đăng bởi Vanachi vào 28/12/2009 03:05
Nguyên tác
淫潭水色正漣漪，
橋上觀紈浣濯時。
采徹龍窩鋪練渚，
錦回鵲浦浴河磯。
蠶桑生裏身常潔，
霹靂奇方手不龜。
何處霜砧寒搗月，
愁人聲答浣湖絲。
Phiên âm
Dâm Đàm[1] thuỷ sắc chính liên y,
Kiều thượng quan hoàn hoán trạc thì.
Thái triệt long oa[2] phô luyện chử[3],
Cẩm hồi Thước phố dục hà ky[4].
Tàm tang sinh lý thân thường khiết,
Tích lịch kỳ phương[5] thủ bất quy.
Hà xứ sương châm hàn đảo nguyệt,
Sầu nhân thanh đáp hoán hồ ty.Dịch nghĩa
Sắc nước Dâm Đàm gợn lên lăn tăn,
Đứng trên cầu xem chuội lụa.
Màu thắm hang rồng phô nơi bến lụa,
Gấm vây bãi Thước, giặt tại ghềnh Ngân.
Tằm dâu lẽ sống, mình thường trong sạch,
Sấm sét phép lạ mà tay chẳng sần sùi.
Chày sương nơi nao lạnh lùng nện trăng,
Tiếng chuội tơ trên hồ đáp lại làm não lòng người.Bản dịch của (Không rõ)
Hồ Tây sắc nước gợn lăn tăn,
Cầu tựa xem phường chuội sợi săn.
Màu thấu hang Rồng phô bến lụa,
Gấm vây bãi Thước giặt doành Ngân.
Tằm tang lẽ sống, thân thường sạch.
Sấm sét phương hay, tay chẳng sần.
Đâu chốn chày sương đang nện nguyệt
Chuội tơ đáp lại tiếng bâng khuâng.
[1] Tên gọi khác của hồ Tây, có nghĩa là sương mù.
[2] Hang rồng. Người xưa cho rằng dưới vùng nước sâu rộng là hang ở của rồng, rồi từ đó nâng lên là “Long cung” (Cung điện của Thuỷ tề Long vương).
[3] Từ này mang hai nghĩa, là bến nước trong sạch như dải lụa trải ra và cũng có nghĩa là bến giặt lụa.
[4] Dịch thoát là ghềnh Ngân. Vì trong câu thơ còn có chữ “Thước phố” (bến Thước) cho nên có lẽ tác giả muốn dùng điển “chim Ô Thước bắc cầu qua sông Ngân hà” để hàm ý Chức Nữ dệt gấm. Sao Hôm xuất hiện đầu hôm phía tây mặt trời, sao Mai xuất hiện khi về sáng hướng đông trước khi mặt trời mọc. Thật ra hai sao chỉ là một tên gọi Kim tinh, sao Hoả, được nhìn thấy ở hai góc độ khác nhaum, và là vì sao sáng nhất sau mặt trời và mặt trăng. Tháng bảy trời mây mù, mưa phùn làm gì thấy sao, nhưng người Á Đông lại tưởng tượng rằng, sao Ngưu Lang và sao Chức Nữ gặp nhau nên khóc thành mưa xuống, rồi lại chia tay.
[5] Sấm sét phép lạ, ý nói tiếng đập lụa vang lên như sấm sét mà tay chẳng chai sần.