26/04/2024 10:14Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 14/09/2008 08:28
Nguyên tác
君恩優老禮尤殊，
刻杖為鳩大力扶。
削出花膺全體活，
宛成錦翼一枝孤。
過眉鶴膝剛才少，
在首龍形晚節無。
製此豈惟求不咽，
扶危急急是良圖。
Phiên âm
Quân ân ưu lão lễ vưu thù,
Khắc trượng vi cưu đại lực phù.
Tước xuất hoa ưng toàn thể hoạt,
Uyển thành cẩm dực nhất chi cô.
Quá mi hạc tất cương tài thiểu,
Tại thủ long hình vãn tiết vô.
Chế thử khởi duy cầu bất ế,
Phù nguy cấp cấp thị lương đồ.Dịch nghĩa
Ơn vua ưu đãi người già, ban cho đồ vật rất đặc biệt,
Gậy khắc hình chim cưu, sức đỡ lớn.
Trổ nên ngực hoa, toàn thân sinh động,
Uốn thành cánh gấm, đậu một cành lẻ loi.
Gối hạc quá mày, sức lực trẻ nay đã giảm sút,
Hình rồng ở đầu, không còn tiết lúc tuổi già.
Làm chiếc gậy này há chỉ cầu ăn không nghẹn,
Đỡ lúc nguy, giúp lúc gấp, đó mới là ý tốt.Bản dịch của Lương Trọng Nhàn
Ơn vua ban thưởng cho người già,
Gậy khắc chim cưu sức đỡ cao.
Trổ ngực nên hoa, thân sinh động,
Uốn thành cánh gấm, đậu trên cành.
Quá mày gối hạc, lực nay giảm,
Đầu khắc hình rồng, không đốt quanh.
Há chỉ gậy này cầu không nghẹn,
Lúc nguy giúp đỡ ý nầy lành.
Lạc khoản: “Lễ nghi chí: Hán dân niên thất thập giả, thụ ngọc trượng dĩ cưu điểu vi sức, dục lão, nhân như cưu bất ế dã” 禮儀志：漢民年七十者，授玉杖以鳩鳥為飾，欲老人如鳩不咽也 (Lễ nghi chí: Dân đời Hán cứ đến 70 tuổi thì được cho một chiếc gậy ngọc, trên có chạm hình chim cưu để trang sức, ý muốn chúc người già như chim cưu ăn không bị nghẹn).