27/04/2024 04:58Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 25/07/2018 23:59
Nguyên tác
越南衝要此山巔，
絕嶺还如蜀道偏。
但見雲橫三峻嶺，
不知人在幾重天。
冷沾鬚髮非同雪，
濕濺衣裳豈是泉。
惟願海風吹作雨，
正宜千里潤桑田。
Phiên âm
Việt Nam xung yếu thử sơn điên,
Tuyệt lĩnh hoàn như Thục đạo thiên.
Đãn kiến vân hoành tam tuấn lĩnh,
Bất tri nhân tại kỷ trùng thiên.
Lãnh triêm tu phát phi đồng tuyết,
Thấp tiễn y thường khởi thị tuyền.
Duy nguyện hải phong xuy tác vũ,
Chính nghi thiên lý nhuận tang điền.Bản dịch của Thái Văn Kiểm
Núi nầy quan ải nước Nam,
Khác nào đường Thục sàm nham gập ghềnh.
Mây che ba ngọn núi quanh,
Biết đâu người ở trời xanh mây từng.
Ải Lĩnh là tên cũ của dải núi nằm giữa Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng ngày nay. Trên núi có xây dựng cửa ải nên gọi là Ải Lĩnh. Dân gian thường gọi là Ngải Lĩnh vì trên núi này có mọc nhiều cây ngải, tương truyền đến mùa hoa nở, gió thổi bay xuống biển, cá ăn được sẽ hoá thành rồng. Năm 1826, vua Minh Mạng cho xây lại cửa ải, đặt tên là Hải Vân quan, từ đó, quen gọi là núi (hay đèo) Hải Vân. Sách Đại Nam nhất thống chí, bản in thời Duy Tân (1907-1916) có khắc in bốn câu đầu của bài thơ này nhưng trong các câu phá thừa có khác mấy chữ so với bài thơ viết trên đồ sứ ký kiểu. Sách này cũng xác nhận tác giả bài thơ trên là Hiển Tông hoàng đế, tức là chúa Nguyễn Phúc Chu.
Bài dịch theo bản chỉ có 4 câu.