18/04/2024 22:56Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Song thất lục bát; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trung đại
Đăng bởi Vanachi vào 23/10/2005 01:11
Hễ hãy còn mày ngài mắt phượng,
Hễ hãy còn má phấn bôi son,
Còn đời, còn nước, còn non,
Hãy còn cát sĩ, hãy còn cát nhân[1].
Thôi thì thôi, vườn xuân chực khoá[2],
Giận những loài nhạn cá ỏi tai[3]!
Thôi thì vườn khoá then cài,
Lấp dòng lá thắm, ngăn loài chim xanh[4].
Nỡ nào để hồng ngâm chuột vọc,
Nỡ nào để hạt ngọc ngâu vầy,
Quyết gan chờ kẻ cân đai,
Sớm khuya đành phó mặc nơi thanh hoàng[5].
Mã Long tuấn[6] gặp chàng Bá Nhạc,
Ngọc Kinh sơn[7] gặp được Biện Hoà.
Nước non kia hẳn chưa già,
Nhân duyên kia định, cũng là có nơi.
Còn hàn vi[8] biết ai hay ai dở,
Trải phong trần[9] mới rõ khá hèn.
Hễ mà vận đến thì nên,
Giàu sang cũng có, nhân duyên cũng mầu.
[1] Cát sĩ, cát nhân: người có học vấn giỏi, người con trai tốt, như chữ cát sĩ trong câu “Cầu ngã cát sĩ”.
[2] Ý nói cũng muốn khoá buồng xuân để đợi ngày.
[3] Nhưng đáng giận cho những dư luận cứ điều này tiếng nọ.
[4] Bởi chữ “thanh điểu”. Hán Vũ cố sự, ngày 7 tháng 7.
[5] Thanh: xanh, hoàng: vàng, do chữ thiên thanh địa hoàng. Thanh hoàng đây là chỉ trời đất, có bản chép là “thánh hoàng”.
[6] Ngựa hay, ngựa quý. Bá Nhạc tức Tôn Dương, người thời Xuân Thu, rất tinh nghề xem tướng ngựa. Thường đi qua một nơi có ngựa kỳ ngựa ký phục ở dưới xe, trông thấy Bá Nhạc thì kêu to, Bá Nhạc xuống xe vỗ về than khóc, đám ngựa ra dáng hả hê, ngửa mặt lên mà hét, tiếng vang đến tận trời.
[7] Biện Hoà người nước Sở, được hòn đá ngọc ở núi Kinh đem dâng vua Sở. Vua sai thợ ngọc thử, bảo là đá, Hoà phải tội chặt chân. Đến vua khác lại đem dâng, lại bị chặt chân nữa. Mãi sau mới khám phá ra được là ngọc ở trong đá quý không biết bao nhiêu mà kể, ngọc ấy về tay vua Triệu, vua Tần xin đem 15 thành để đánh đổi, nên gọi là ngọc liên thành.
[8] Lúc nghèo hèn.
[9] Gió bụi, lúc nhiễu nhương, loạn lạc, hay là lúc lam lũ khó khăn.