17/09/2024 09:23Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 13/07/2005 00:29
Nguyên tác
玉書捧下五雲端，
萬里單車渡漢關。
一路偕來惟白髮，
二旬所見但青山。
君恩似海毫無報，
春雨如膏骨自寒。
王道蕩平休問訊，
明江北上是長安。
Phiên âm
Ngọc thư[1] phủng há ngũ vân đoan[2],
Vạn lý đan xa[3] độ Hán quan[4].
Nhất lộ giai lai duy bạch phát,
Nhị tuần sở kiến đãn thanh san.
Quân ân tự hải hào vô báo,
Xuân vũ[5] như cao cốt tự hàn.
Vương đạo đãng bình[6] hưu vấn tấn,
Minh Giang[7] bắc thướng thị Trường An[8].Dịch nghĩa
Chiếu của nhà vua từ tầng mây năm sắc ban xuống
Trên đường muôn dặm, chiếc xe lẻ loi vượt Hán quan.
Suốt dọc đường cùng ta chỉ có mái tóc bạc
Cả hai mươi ngày chỉ thấy một màu núi xanh
Ơn vua như biển chưa mảy may báo đáp
Mưa xuân như mỡ lạnh buốt xương
Đường cái quan rộng rãi bằng phẳng, thôi hỏi thăm chi nữa
Theo dòng Minh Giang lên hướng bắc, ấy là Trường AnBản dịch của Đặng Thế Kiệt
Tầng mây năm sắc chiếu vua ban
Muôn dặm xe đơn vượt Hán quan
Một mạch đường dài trơ tóc bạc
Hai mươi ngày mỏi rặt non xanh
Mưa xuân như mỡ, xương thêm buốt
Ơn nước bằng trời, nợ nặng mang
Rộng phẳng đường vua thôi thắc mắc
Minh Giang lên bắc ấy Trường An
[1] Sắc chiếu nhà vua.
[2] Mây năm sắc. Ý nói lệnh đi sứ.
[4] Cửa ải trên đường sang Trung Quốc, tức trấn Nam Quan.
[7] Tên con sông phát nguyên từ núi Phân Mao, tỉnh Quảng Đông. Sông chia làm hai ngả bắc nam. Ngả nam chia ranh giới Việt Nam và Trung Hoa.
[8] Tức Yên Kinh (Bắc Kinh). Trường An chỉ là tiếng nói kinh đô nói chung.
[3] Xe ngồi được một người, tức xe dành cho quan Chánh sứ.
[5] Mưa xuân. Ý nói ơn vua như mưa móc.
[6] Chính đạo của đấng vương giả. Câu này có ý tán tụng vua Thanh.