23/04/2024 20:14Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi bruce lee vào 18/11/2010 18:45
Nguyên tác
紅顏亦一子，
翠靄到今傳。
流水泣終古，
寒雲埋遠天。
興亡成底事，
感慨滿當年。
憑吊孤蓬下，
青風兩岸旋。
Phiên âm
Hồng nhan diệc nhất tử,
Thuý Ái đáo kim truyền.
Lưu thuỷ khấp chung cổ,
Hàn vân mai viễn thiên.
Hưng vong thành để sự,
Cảm khái mãn đương niên.
Bằng diếu cô bồng hạ,
Thanh phong lưỡng ngạn tuyền.Dịch nghĩa
Má hồng cũng (một kiếp người) một lần chết như ai
Thế mà đến nay dòng Thuý Ái vẫn còn lưu danh
Từ xưa dòng nước vẫn sụt sùi chảy như khóc
Ở phương trời xa kia, một đám mây lạnh lẽo vùi lên
Ai làm nên nỗi, hoặc ai bị dìm mất, ngảnh lại đều ra thế thế.
Thế mà năm nào, phu nhân lại quá đau buồn mà chi mà gieo đầu xuống sông tự tử...
Nay một mình ta ngồi dưới mui thuyền, nhờ nghìn thu mà ngậm ngùi than cho ai mấy tiếng
Bỗng hai bãi gió đâu xây xung quanh? Hay là “Hữu tình ta lại gặp ta?”Bản dịch của Nguyễn Như Thiệp, Nguyễn Văn Đề
Má hồng cũng một kiếp như ai,
Thuý Ái còn thơm để lại đời.
Mặt đất sụt sùi dòng nước chảy
Chân trời lạnh lẽo đám mây vùi
Được thua đã chán tuồng mơ mộng,
Thương tiếc xui chi phận thiệt thòi
Nhớ chuyện nghìn xưa than một tiếng
Gió đâu đôi bãi thốc ngoài mui!
Danh tướng Ngô Cảnh Hoàn đời Lê Hiển Tông (黎顯宗, 1740-1786), dòng dõi danh tướng Ngô Cảnh Hựu đời Lê Trang Tông (1533-1548), quê làng Trảo Nha, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, nay thuộc huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Ông làm đến Tổng binh chỉ huy sứ, Quản đội Tiền Trạch nên đời sau vẫn thường gọi là Ông Tiền Trạch. Năm Bính Ngọ 1786, Tây Sơn cử binh đánh, ông và hai người con trai cầm quân chống cự quyết liệt trên sông Thuý Ái. Thua to, ông cùng hai con đều tử trận. Vợ ông là Phan Thị Thuấn hay tin, lúc đó mới 20 tuổi, gieo mình xuống sông Thuý Ái tử tiết.
Thuý Ái là một bãi và là một làng ven sông, thuộc tổng Thanh Trì, huyện Thanh Trì, trấn Sơn Nam Thượng (từ năm 1831 là tỉnh Hà Nội, từ năm 1904 là tỉnh Hà Đông). Trong kháng chiến chống Pháp, làng nhập với các làng Nam Dư Thượng, Thanh Trì, Vĩnh Tuy thành xã Vạn Xuân. Hoà bình lập lại, Thuý Ái và Nam Dư Thượng tách thành các xã độc lập thuộc quận Quỳnh Lôi (sau đổi thành huyện Thanh Trì). Đến năm 1961, Thuý Ái nhập với Nam Dư Thượng thành xã Lĩnh Nam.