29/03/2024 08:01Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Di ngụ hí tác
移寓戲作

Tác giả: Cao Bá Quát - 高伯适

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 23/11/2013 18:20

 

Nguyên tác

雙鬢飄飄一寓公,
自歌自笑鳳城東。
才居高閣疑初束,
心對交衢欲四通。
彩筆傳來猶有夢,
黑裘敝盡可無功。
何人謾擬玄虛宅,
老杜登樓興未窮。

Phiên âm

Song mấn phiêu phiêu nhất ngụ công,
Tự ca tự tiếu phụng thành[1] đông.
Tài cư cao các[2] nghi sơ thúc,
Tâm đối giao cù dục tứ thông[3].
Thái bút[4] truyền lai do hữu mộng,
Hắc cừu[5] tệ tận khả vô công.
Hà nhân mạn nghĩ huyền hư trạch,
Lão Đỗ[6] đăng lâu hứng vị cùng.

Dịch nghĩa

Một cụ ở ngụ hai mái tóc phơ phơ,
Tự hát tự cười phía đông thành phụng.
Tài ở nơi gác cao nghi bắt đầu ràng buộc,
Tâm so với đường nhiều ngả muốn thông suốt bốn phía.
Bút màu truyền lại còn có mộng,
Áo cừu màu đen rách hết khá không công.
Người nào nói ẩu (đấy) là nhà rỗng tuếch,
Lão Đỗ lên lầu hứng thú chưa hết.

Bản dịch của Thái Trọng Lai

Bạc đầu vẫn chỉ ngụ cư,
Thành đông khi hát khi cười là ông.
Tài cao níu buộc mới xong,
Lòng nên mở lối lưu thông mọi bề.
Viết hay nhờ mộng báo về,
Tả tơi áo khoác chưa hề nên công.
Ai cho là thứ nhà suông,
Hứng lên Lão Đỗ ngâm luôn cả ngày.
Sau vụ án chữa bài thi, Cao Bá Quát không ngụ ở phủ đệ cũ của Tùng Thiện vương ở tả ngạn sông Hương mà dời vào ngôi nhà tự làm ở góc trong cửa thành Đông Ba phía đông tử cấm thành.

[1] Tức tử cấm thành.
[2] Ngụ ý khoe sang cho vị trí cất nhà của Cao Bá Quát nơi bờ đất cao xấp xỉ mặt thành.
[3] Câu này ý nói người quân tử phải sống trong sáng sao cho ngồi phòng kín như ở đường nhiều ngả.
[4] Chỉ thơ văn chứa nhiều vẻ đẹp.
[5] Cừu là áo da còn nguyên lông, hắc là màu quân phục thời xưa. Hắc cừu là quân phục loại sang dành cho lính hầu vua (thị vệ).
[6] Tức Đỗ Phủ (712-770) gọi phân biệt với Tiểu Đỗ tức Đỗ Mục (803-852) cũng là thi nhân nổi tiếng. Câu này ngụ ý là nhà cửa xoàng xĩnh cho mấy, nhưng có thi nhân trú ngụ nó cũng trở nên giá trị.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Cao Bá Quát » Di ngụ hí tác