25/04/2024 14:45Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tranquanghung vào 05/06/2014 15:16
Nguyên tác
知章騎馬似乘船，
眼花落井水底眠。
汝陽三斗始朝天，
道逢麹車口流涎。
恨不移封向酒泉，
左相日興費萬錢。
飲如長鯨吸百川，
銜杯樂聖稱避賢。
宗之瀟灑美少年，
舉觴白眼望青天。
皎如玉樹臨風前，
蘇晉長齋繡佛前。
醉中往往愛逃禪，
李白一斗詩百篇。
長安市上酒家眠，
天子呼來不上船。
自稱臣是酒中仙，
張旭三杯草聖傳。
脫帽露頂王公前，
揮毫落紙如雲煙。
焦遂五斗方卓然，
高談雄辨驚四筵。
Phiên âm
Tri Chương kỵ mã tự thừa thuyền,
Nhãn hoa lạc tỉnh thuỷ để miên.
Nhữ Dương[1] tam đấu thuỷ triều thiên.
Đạo phùng khúc xa khẩu lưu diên.
Hận bất di phong hướng Tửu Tuyền[2].
Tả tướng[3] nhật hứng phí vạn tiền,
Ẩm như trường kình hấp bách xuyên.
Hàm bôi lạc thánh xưng tị hiền[4].
Tông Chi[5] tiêu sái mỹ thiếu niên,
Cử trường bạch nhãn vọng thanh thiên,
Hiệu như ngọc thụ lâm phong tiền.
Tô Tấn[6] trường trai tú Phật tiền,
Tuý trung vãng vãng ái đào thiền.
Lý Bạch nhất đấu thi bách thiên,
Trường An thị thượng tửu gia miên.
Thiên tử hô lai bất thướng thuyền.
Tự xưng thần thị tửu trung tiên.
Trương Húc tam bôi thảo thánh truyền,
Thoát mạo lộ đỉnh vương công tiền.
Huy hào lạc chỉ như vân yên.
Tiêu Toại ngũ đẩu phương trác nhiên,
Cao đàm hùng biện kinh tứ diên.Dịch nghĩa
Tri Chương cưỡi ngựa mà giống như lên thuyền,
Mải coi hoa nên sa chân xuống giếng nước, ông ngủ luôn dưới đáy giếng.
Nhữ Dương phải uống ba chén trước khi vào cung chầu vua.
Trên đường trông thấy xe chở men rượu mà nước miếng chảy rào rào,
Giận rằng mình không được bổ nhiệm nơi Suối Rượu.
Tả tướng trong ngày hứng lên tiêu tiền rượu đến vạn đồng.
Uống như con cá kình lớn hút luôn tới cả trăm con sông.
Nâng chén tự xưng là thánh yêu đời, người hiền đi ở ẩn.
Thôi Tông Chi thời nhỏ rất thanh tao, đẹp trai,
Nâng ly lên là trên đời không thấy ai là tri kỷ, chỉ thấy trời cao xanh,
Trắng đẹp như cây ngọc trước làn gió.
Tô Tấn, người trai giới thờ Phật,
Khi say thì quên luôn cả việc ngồi tham thiền.
Lý Bạch chỉ cần một ly thôi là hàng trăm bài thơ ra,
Nơi phố chợ Trường An, tại quán rượu say ngủ khì.
Nhà vua cho thuyền tới đón mà không chịu lên,
Còn nói rằng mình là vị tiên say rượu.
Trương Húc uống ba chén rượu là người đời tôn là vị thánh viết chữ,
Tụt khăn, để đầu trần trước mặt các quan lớn,
Vung bút trên giấy như mây khói vờn.
Tiêu Toại vừa mới làm độ năm ly,
Là nói thao thao khiến bốn bên trên bàn tiệc phải kinh nể.Bản dịch của Phạm Doanh
Tri Chương cưỡi ngựa như thuyền,
Coi hoa rớt giếng ngủ liền đáy sâu.
Nhữ Dương ba chén mới chầu,
Xe men vừa thấy rào rào dãi ra.
Hận Tửu Tuyền chẳng bổ về,
Tả Tướng ngày hứng dám chi ngàn đồng.
Như cá voi hút trăm sông,
Nâng ly thánh khoái, tự xưng người hiền.
Tông Chi đẹp tự thiếu niên,
Chén nâng, mắt trắng chỉ nhìn trời trong.
Trắng như cây ngọc gió rung,
Tô Phổ thờ Phật một lòng giới trai.
Thích trốn thiền, khi cạn chai,
Lý Bạch một đấu, trăm bài thơ ra.
Trường An quán rượu la đà,
Thuyền vua tới đón, cứ lờ không lên.
Tự xưng mình là trích tiên,
Trương Húc ba chén, tay biên nét thần.
Trước quan, khăn tụt đầu trần,
Bút lông lướt giấy, mây vần khói lan.
Tiêu Toại năm chén nóng ran,
Ăn thông nói thạo cả bàn đều kinh.
(Năm 744)
Tại Trường An, Lý Bạch kết bạn với Hạ Tri Chương, Thôi Tông Chi, Vương Tiến, Tô Tấn, Trương Húc, Tiêu Toại, Lý Thích Chi, gọi là Tửu trung bát tiên (tám vị tiên trong rượu).
[1] Quận vương Lý Tiến, người thuộc tôn thất nhà Đường.
[2] Thuộc tỉnh Cam Túc, theo truyền thuyết nước suối có mùi rượu từ lòng đất tuôn ra.
[3] Lý Thích Chi 李適之.
[4] Người hiền đi ở ẩn, lấy từ một bài thơ của ông, sau khi bị Lý Lâm Phủ bãi chức tả thừa tướng: “Tị hiền sơ bãi tướng, Lạc thánh thả hàm bôi; Vị vấn môn tiền khách, Kim triêu kỷ cá lai?” 避賢初罷相，樂聖且銜杯；為問門前客，今朝幾個來？ (Tị hiền vừa mất chức, Thánh khoái lại nghiêng chai; Xin hỏi khách trước cửa, Chiều nay có tới chơi?)
[5] Thôi Tông Chi, giữ chức tới Thị ngự sử, cùng bạn với Lý Bạch, có thơ xướng hoạ.
[6] Giữ chức Hộ bộ thị lang.