25/04/2024 22:02Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Quân tử giai lão 3
君子偕老 3

Tác giả: Khổng Tử - 孔子

Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 29/09/2005 23:34

 

Nguyên tác

瑳兮、瑳兮!
其之展也。
蒙彼縐絺,
是紲袢也。
子之清揚,
揚且之顏也。
展如之人兮,
邦之媛也。

Phiên âm

Thả hề, thả hề!
Kỳ chi chiên (chiến) dã.
Mông bỉ trẩu si,
Thị tiết phiền dã.
Tử chi thanh dương,
Dương thả chi nghiên (nhan) dã.
Triển như chi nhân hề!
Bang chi viên (viện) dã!

Dịch nghĩa

Tươi đẹp rườm rà
Là cái áo lễ của phu nhân.
Mặc phủ lên lớp áo vải mịn và dún kia,
Là cho bó thắt lại để được gọn gàng.
Cái trán của phu nhân xem trong sáng.
Phần góc trán lại đầy đặn
Sự thật con người như thế ấy
Là người đẹp nhất trong nước vậy!

Bản dịch của Tạ Quang Phát

Lộng lẫy thay rườm rà tinh tế!
Quá đẹp tươi áo lễ của nàng.
Phủ lên áo dún mịn màng,
Làm cho thắt bó gọn gàng xinh xinh.
Vầng trán kia tinh anh sáng rạng,
Lại vun tròn đầy đặn đẹp thay!
Thật người kiều diễm thế này,
Là trang đệ nhất sắc tài quốc gia.
Chú giải của Chu Hy:

Chương này thuộc phú.

thả: dáng tươi đẹp rườm rà.
chiến y (đọc chiên y): áo lễ mặc để hầu vua hay tiếp tân khách.
mông: phủ che.
trẩu si: thứ vải mịn mà dún dún, nhăn, co lại, may áo mặc vào mùa nóng.
tiết phiền: ý nói bó buộc lại. Lấy áo lễ mặc phủ lên lớp áo vải mịn vá dún cho bó để tự trang sức cho gọn gàng. Hoặc nói rằng mông là mặc thêm áo vải mịn vải thô lên lớp áo mặc lót ở trong cho bày lộ ra ngoài.
thanh: xem trong sáng.
dương: phần trán rộng phía trên lông mày.
nhan (đọc nghiên): góc trán đầy no lên.
triển: thành thật.
viện (đọc viên cho hợp vận): người con gái đẹp. Thấy phu nhân Tuyên Khương chỉ có sắc đẹp chứ không có đức hạnh của bậc vua chúa.

Lã thị ở Đông Lai nói rằng: phần cuối của chương nhứ nhất nói Tử chi bất thục, Vân như chi hà (Nhưng nàng không phải người hiền lành, thì biết nói làm sao?) là trách đấy. Phần cuối của chương hai nói Hồ nhiên nhi Thiên dã, Hồ nhiên nhi Đế dã (Sao mà đáng kinh lạ như bậc Trời, sao mà đáng kinh lạ như bậc Thượng Đế?) là hỏi đấy. Phần cuối của chương thứ ba nói: Triển như chi nhân hề! Bang chi viện dã (Sự thật người như thế ấy, là người con gái đẹp nhất trong nước vậy) là tiếc đấy.
Lời càng uyển chuyển thì ý càng sâu sắc.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Khổng Tử » Quân tử giai lão 3