30/03/2024 04:44Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Trò chuyện với người trời (trích)
Разговор с небожителем

Tác giả: Joseph Brodsky - Иосиф Бродский

Nước: Nga
Đăng bởi danna vào 23/10/2007 19:55

 

Nguyên tác

...
Здесь, на земле,
все горы -- но в значении их узком --
кончаются не пиками, но спуском
в кромешной мгле,
и, сжав уста,
стигматы завернув свои в дерюгу,
идешь на вещи по второму кругу,
сойдя с креста.

Здесь, на земле,
от нежности до умоисступленья
все формы жизни есть приспособленье.
И в том числе
взгляд в потолок
и жажда слиться с Богом, как с пейзажем,
в котором нас разыскивает, скажем,
один стрелок.

Как на сопле,
все виснет на крюках своих вопросов,
как вор трамвайный, бард или философ --
здесь, на земле,
из всех углов
несет, как рыбой, с одесной и с левой
слиянием с природой или с девой
и башней слов!

Дух-исцелитель!
Я из бездонных мозеровских блюд
так нахлебался варева минут
и римских литер,
что в жадный слух,
который прежде не был привередлив,
не входят щебет или шум деревьев --
я нынче глух.

О нет, не помощь
зову твою, означенная высь!
Тех нет объятий, чтоб не разошлись
как стрелки в полночь.
Не жгу свечи,
когда, разжав железные объятья,
будильники, завернутые в платья,
гремят в ночи!

И в этой башне,
в правнучке вавилонской, в башне слов,
все время недостроенной, ты кров
найти не дашь мне!
Такая тишь
там, наверху, встречает златоротца,
что, на чердак карабкаясь, летишь
на дно колодца.

Там, наверху --
услышь одно: благодарю за то, что
ты отнял все, чем на своем веку
владел я. Ибо созданное прочно,
продукт труда
есть пища вора и прообраз Рая,
верней -- добыча времени: теряя
(пусть навсегда)

что-либо, ты
не смей кричать о преданной надежде:
то Времени, невидимые прежде,
в вещах черты
вдруг проступают, и теснится грудь
от старческих морщин; но этих линий --
их не разгладишь, тающих как иней,
коснись их чуть.

Благодарю...
Верней, ума последняя крупица
благодарит, что не дал прилепиться
к тем кущам, корпусам и словарю,
что ты не в масть
моим задаткам, комплексам и форам
зашел -- и не предал их жалким формам
меня во власть.
...

Bản dịch của Một Danna

...
Nơi đây mặt đất.
Những ngọn núi trở thành nghĩa hẹp
giữa hai bờ vách, ngôn từ bị kẹp.
Chỉ nước bọt trôi xuống vực tối tăm.
Trái tim đói chui trong vải gai nằm dệt mộng,
để dấu chân đi thành vòng mặt đất lạ xa.
Xung quanh thánh giá.

Nơi đây địa đàng.
Bắt đầu từ bùn lầy mềm mại
đến núi đá điên dại lam nham,
con địa đàng chẳng ngại xu dụ thế nhân.
Nếu dừng lại ngước cặp mắt lên trần,
sẽ thấy ngọn đèn thần khát bỏng
sẽ thấy Chúa trú ngụ ở trong
sẽ thấy hồng tâm mỏi mong ngày tháng.
Một mũi tên vàng.

Nơi đây trần gian.
Tua tủa nước bọt phun vòi
hãnh diện cong lên như dấu hỏi
của người trộm xe,
của kẻ say đêm,
của tên hiền triết.
Dấu hỏi hình lưỡi câu mắc miệng cá.
Mắc cả miệng người.
Mắc tháp Babel giữa trời.
Nghiêng về bên trái...

Trong ngọn tháp này.
Những viên gạch ngôn từ rỉ máu son
hoà tiếng roi đòn không ngơi trên môi nô lệ.
Một kì quan không thể xây xong.
Cứ trèo lên hòng tìm chân lí
rồi nhận ra rằng đang đi xuống vực sâu.
Ngôn câu tối lạnh.

Trên kia bầu trời.
Chỉ tồn tại những lời cám ơn.
Cám ơn vì đã tước đoạt những linh hồn,
những phát ngôn, những kí tự,
những thế kỉ, những suy tư.
Cám ơn vì no đủ.
Cám ơn vì những mái tù.
Cám ơn!
...
Đây là trích đoạn giữa trong trường ca Trò chuyện với người trời (Разговор с небожителем), viết năm 1970. Ở đoạn này, Brodsky dùng những hình ảnh ẩn dụ rất hay để nói về sự lệch lạc của nhận thức, sự định danh thiên vị của ngôn ngữ. Có thể nói những tư tưởng trừu tượng và khó hiểu nhất của deconstruction được phát biểu một cách cụ thể, rất thú vị và có phần hơi hài hước theo kiểu uy-mua trắng. Ta giật mình tự hỏi rằng, đây là một tác phẩm thơ ca hay là một tác phẩm triết học?

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Joseph Brodsky » Trò chuyện với người trời (trích)