29/03/2024 16:20Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tức mục
即目

Tác giả: Nguyễn Khuyến - 阮勸

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Vanachi vào 06/02/2019 02:46

 

Nguyên tác

萬慮都歸劇醉中,
蘧然不覺引東風。
小園栽樹三分綠,
淺水浮雲太半空。
多病已應歸孟浩,
一時安敢附梁公。
鬅鬙白髮當何事,
也是生涯倚瘦筇。

Phiên âm

Vạn lự đô quy kịch tuý trung,
Cừ nhiên bất giác dẫn đông phong.
Tiểu viên tài thụ tam phân lục,
Thiển thuỷ tuỳ viên thái bán không.
Đa bệnh dĩ ưng quy Mạnh Hạo[1],
Nhất thời an cảm phụ Lương Công[2].
Bằng tăng bạch phát đương hà sự,
Dã thị sinh nhai ỷ sấu cùng.

Dịch nghĩa

Muôn mối lo đều thu về trong cuộc say khướt
Chợt tỉnh dậy không ngờ có gió xuân đưa đến
Cây trong ở vườn nhỏ ba phần xanh biếc
Mây nổi trên nước cạn quá nửa tan đi
Nhiều bệnh nên lui về như Mạnh Hạo
Được một thời đâu đã dám nhận là dòng dõi của Lương Công
Tóc bạc bù xù biết làm việc gì
Cuộc sống chỉ còn việc chống chiếc gậy khẳng khiu

Bản dịch của Đỗ Đình Tuân

Muôn mối lo vào một cuộc say
Tỉnh ra chợt thấy gió xuân lay
Cây trồng vườn nhỏ ba phần biếc
Mây nổi dòng nông quả nửa bay
Nhiều bệnh lui theo Mạnh Hạo trước
Nhất thời chẳng nhận Lương Công vầy
Bù xù tóc bạc làm chi được
Chỉ biết loanh quanh chống gậy gầy
Tuyển từ Yên Đổ tiến sĩ thi tập (VHv.1864).

[1] Tức Mạnh Hạo Nhiên người Tương Dương đời Đường, được Vương Duy tiến cử lên Minh Hoàng. Khi đọc thơ cho Minh Hoàng nghe, trong có câu “Bất tài minh chủ khí” (Vì không có tài nên vua hiền bỏ không dùng). Minh Hoàng không bằng lòng nói “Trẫm có bỏ nhà ngươi đâu, sao lại nói không cho trẫm?” rồi truyền cho về quê.
[2] Tức Địch Nhân Kiệt, danh tướng đời Đường Vũ Hậu. Tống sử chép: Địch Thanh lúc làm thừa tướng, có người cháu xa đời của Lương Công, đem bức tượng về Lương Công đến dâng cho Địch Thanh và bảo Thanh là dòng dõi của Lương Công. Thanh từ chối nói “Tôi mới gặp gỡ nhất thời, đâu dám nhận là con cháu Lương Công”.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Khuyến » Tức mục