Trường đình oán mạn

長亭怨慢

Tiểu dẫn: “Dư pha hỉ tự chế khúc, sơ suất ý vi trường đoản cú, nhiên hậu hiệp dĩ luật, cố tiền hậu khuyết đa bất đồng. Hoàn đại tư mã vân: Tích niên chủng liễu, y y hán nam, kim khán dao lạc, thê sảng giang đàm, thụ do như thử, nhân hà dĩ kham!^[4] Thử ngữ dư thâm ái chi.” 予頗喜自製曲，初率意為長短句，然後協以律，故前後闋多不同。桓大司馬云﹕「昔年種柳，依依漢南，今看搖落，淒愴江潭，樹猶如此，人何以堪！」此語予深愛之。 (Tôi vui vẻ tự chế khúc, vô ý thành ra trường đoản cú, sau đó hợp thành luật, vì thế trước sau nhiều ít không giống. Đại tư mã họ Hoàn nói: Năm xưa trồng liễu, như tại bờ nam, nay nhìn lá rụng, thê thảm bãi sông, cây còn như vậy, người chịu sao đây! Lời này tôi rất thích.)

Trường đình là quán nhỏ ven đường thời xưa, thường dùng làm chỗ tiễn biệt. Bạch Khổng lục thiếp 白孔六帖: “Mười dặm một trường đình, năm dặm một đoản đình”.

[4] Tấn thư: Hoàn Ôn 桓溫 là đại tư mã đời Đông Tấn từ Giang Lăng bắc phạt, hành quân qua Kim Thành, thấy cây thời vua Lang Gia trồng đã lớn tốt vây mười mặt, cảm khái: “Mộc do như thử, nhân hà dĩ kham!” (Cây còn như thế, người chịu sao đây). Trong Khô thụ phú 枯樹賦 của Dữu Tín 庾信 cũng có: “Mộc do như thử, nhân hà dĩ kham!“
[1] Vi Cao 韋皋 đời Đường thuở nhỏ chơi đất Giang Hạ có tình với nàng Khương Ngọc Tiêu 姜玉簫. Lúc chia tay có hẹn chóng thì 5 năm, chậm thì 7 năm sẽ đến. Lưu tặng nàng một cái nhẫn ngọc và 2 một bài thơ. Sau 7 năm, Cao không đến, Ngọc Tiêu nhịn ăn mà chết. Cao nghe tin thương xót, lập đàn tụng kinh siêu độ. Đêm chiêm bao thấy nàng hẹn sẽ thác sinh làm nàng hầu. Sau Cao làm quan to, gặp ngày mở tiệc sinh nhật, có người đem dâng con hát cũng tên là Ngọc Tiêu, ngón tay giữa có vòng thịt y như hình chiếc nhẫn ngọc mình tặng ngày trước.
[2] Tức Ngọc Tiêu.
[3] Tinh Châu 并州 nổi tiếng làm dao sắc.