19/04/2024 14:26Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Song thất lục bát; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hiện đại
Đăng bởi hảo liễu vào 17/03/2015 15:55
Vừa Tân Tý (1341) vua băng năm đó
Thượng hoàng cho em nhỏ Hiến Tông
Tên là Trần Hạo nối dòng
Đổi ra niên hiệu Thiệu Phong năm đầu (1341)
Mẹ Hiến Từ, cha là Trần Mạnh
Vua Dụ Tông bị bệnh liệt dương (1339)
Loạn luân với chị trên giường (1351)
Vì Trâu Canh đã dâng phương thuốc này
Cha bên cạnh chỉ bày việc nước
Việc triều chính coi được êm xuôi
Đến khi cha đã qua đời (1357)
Trổ mòi dâm loạn ăn chơi hết điều
Cũng năm đó Hán Siêu, Trung Ngạn
Bộ "Hình thư" biên soạn vừa xong
Dâng vua cùng với sách phong
"Hoàng triều đại điển" để dùng mai sau
Từ Nhâm Ngọ (1345) đến sau năm Dậu
Những đổi thay ghi dấu thế này:
Có năm hạn hán lâu ngày (1343)
Có năm lụt lội vỡ đài sạt đê (1359)
Dân đói kém coi bề khốn đốn (1343, 1344, 1345)
Tên Bảo Vy lấy trộm áo vua (1347)
Giặc thì nổi dậy lu bù (1343)
Năm nào cũng có mất mùa, hạn to
Vua xuống chiếu soát tù giảm tội
Lập đồn điền đặt sở khuyến nông
Duyệt quân, tảo giặc, an dân
Đánh tan Ngô Bệ ở gần núi Yên (1345)
Những năm đó trung nguyên loạn lạc
Giặc nổi lên trộm cướp nhiễu nhương
Hữu Lượng đánh với Nguyên Chương
Xưng hùng xưng bá xưng vương bên Tàu
Đảo Vân Đồn thuyền vào cập bến
Người bốn phương kéo đến bán buôn (1347)
Bồ Đồ rồi lại Tiểu Nhân (1348)
Tặng đồ Diêu Biến lại dâng lụa là (1349)
Nước Đại Oa cống chim trĩ đỏ (1349)
Người Vân Đồn mò trộm ngọc trai
Mùa xuân Đinh Dậu, tháng hai (1357)
Thượng hoàng băng ở cung đài Bảo Nguyên
Trần Minh Tông nhường quyền hăm tám
Hăm tám năm có lắm nhiêu phong
Cuối đời viết: "Giới am ngâm"
Xét mình trong cõi hồng trần: có - không
Nước Chiêm Thành cướp dân Dĩ Lý (1361)
Vua nhà Minh sai sứ hiếu thông (1359)
Rồi Trần Hữu Lượng xin quân (1360)
Mà vua thì vẫn bình chân như thường
Vua ra lệnh thân vương, công chúa (1362)
Dâng các trò tạp hí để xem
Trò nào hay quá thì đem
Dạy cho cung nữ lập riêng một đoàn
Tổ truyện tuồng là Ly Uyên Cát (1362)
Người lập ra gánh hát đầu tiên
Diễn trò cho mọi người xem
Có đào, có kép áo xiêm đủ điều
Áo quần thêu, đánh đàn thổi sáo
Phấn son tô, đội mão mang râu
Truyện xưa, tích cũ muôn màu
Tuồng Tây Vương Mẫu diễn lâu chẳng nhàm
Vua say mê, mải ham tuồng cổ
Việc triều đình bỏ cả cho quan
Gọi người giàu có trong làng (1362)
Vào cung đánh bạc, nhàn quan một lần
Lấy đất gần bên bờ Tô Lịch (1362)
Sai tư nô lên vỉa trồng hành
Trồng rau, trồng tỏi, trồng chanh
Lại làm thêm quạt vào thành bán chơi
Để có người vào nơi quán các
Thi học trò đối trát vài câu
Hỏi sang văn nghệ, cô đầu (1363)
Gọi người uống rượu bày trò mua vui
Lại đào hồ khai ngòi dẫn nước(1363)
Xếp đá thành một cõi núi non
Thông, tre, cỏ lá, hoa thơm
Chim muông cá cảnh một hòn giả sơn
Sống buông thả ngày càng sa đoạ
Đêm rong chơi có bữa quên về (1364)
Rượu đào chạm cốc tới khuya
Say mất ấn kiếm chỉ vì tắm sông
Trần Dụ Tông chơi bời trác táng
Chơi tới cùng vong mạng chẳng hay
Chơi mà đất lở trời say
Lại truyền ngôi đế vào tay người ngoài