18/04/2024 07:57Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 24/06/2016 15:01
Nguyên tác
寒消而燠燠而和，
天上人間吉慶多。
韶旭騰光臨紫極，
瑱風扇淑繞金坡。
一莖初數堯階莢，
九穗將徵漢縣禾。
最是皇情怡悅處，
詩成燕喜沛恩波。
Phiên âm
Hàn tiêu nhi úc úc nhi hoà,
Thiên thượng nhân gian cát khánh đa.
Thiều húc đằng quang lâm tử cực,
Điền phong phiến thục nhiễu kim pha.
Nhất hành sơ sổ Nghiêu giai giáp,
Cửu tuệ tương trưng Hán huyện hoà.
Tối thị hoàng tình di duyệt xứ,
Thi thành yến hỷ bái ân ba.Dịch nghĩa
Khí lạnh tan, hơi ấm đến để điều hoà
Trời và người vui mừng nhiều ý đẹp
Ánh nắng rực rỡ soi xuống thành màu tía
Cơn gió mát lành quyện quanh nơi nhà vàng
Một thân cây chớm nảy mấy dây quả trên thềm vua Nghiêu
Chín bông lúa tượng trưng mùa bội thu một huyện thời Hán
Đó là niềm vui lớn đẹp lòng nhà vua
Xin làm bài thơ ngợi ca ân đức dạt dào trong yến tiệcBản dịch của Phạm Đình Nhân
Giá lạnh tan đi, ấm lại dần,
Trời người vui đẹp tiết xuân xanh.
Nắng vàng rực rỡ tươi thêm sắc,
Gió mát về đây quyện mái tranh.
Cây trĩu quả thềm Nghiêu vẫn đó,
Lúa vàng bông huyện Hán còn danh.
Đẹp lòng vua, vạn niềm hoan hỷ,
Xin chúc Hoàng thiên vượng khí lành.
Câu 5 có ý ca ngợi cảnh thái bình thịnh trị thời vua Nghiêu ở Trung Quốc xưa. Câu 6 tác giả chép nguyên chú như sau: Sách Đông quan Hán ký viết vua Quang Vũ sinh ở huyện Tế Dương. Năm đó vùng biên của huyện có mộng nhánh lúa trổ chín bông, nhân đó đặt là huyện Hoà. Câu thơ trong bài ca ngợi điềm lành thời nhà Hán để chúc mừng vua ta (tức vua Tự Đức) cũng được như thế.